Sự khác biệt giữa u gan và ung thư gan - Bí mật cần phải biết
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể, đảm nhiệm nhiều chức năng sống còn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt giữa hai bệnh lý phổ biến liên quan đến gan là u gan và ung thư gan. Nhiều người thường nhầm lẫn hoặc sử dụng hai thuật ngữ này một cách đồng nghĩa, điều này có thể dẫn đến nhận thức sai lệch và ảnh hưởng đến việc điều trị. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ càng về sự khác biệt giữa u gan và ung thư gan, cũng như cách nhận diện và điều trị từng bệnh lý.
Tổng quan về u gan
Trước khi đi sâu vào sự khác biệt giữa u gan và ung thư gan, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm về u gan. Theo các chuyên gia y tế, u gan có rất nhiều loại khác nhau, trong đó nguy hiểm nhất là ung thư gan. Trên thực tế, u gan được chia làm hai loại chính: u gan lành tính và u gan ác tính.
U gan lành tính
U gan lành tính là những khối u phát triển từ các tế bào gan nhưng không có khả năng xâm lấn hoặc di căn sang các cơ quan khác trong cơ thể. Các khối u này thường có tốc độ phát triển chậm và kích thước không quá lớn.
Theo phân loại giải phẫu bệnh của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), u gan lành tính bao gồm các khối u biểu mô, u không biểu mô và các tổn thương dạng u. Trên lâm sàng, nang gan và u gan là hai dạng thường gặp nhất của u gan lành tính.
Hầu hết các u gan lành tính đều có tốc độ phát triển chậm, không có khả năng lây lan hay di căn và thường không gây ra triệu chứng rõ ràng. Người bệnh chỉ phát hiện được bệnh khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc làm siêu âm. Về cơ bản, u gan lành tính chỉ cần can thiệp điều trị khi có biến chứng vỡ nang hoặc xuất huyết trong u.
U gan ác tính (ung thư gan nguyên phát)
U gan ác tính, hay còn được gọi là ung thư gan nguyên phát, là khối u ác tính xuất phát từ các tế bào gan. Các khối u này hình thành khi các tế bào ở gan có sự biến đổi và phát triển bất thường.
Nguyên nhân chính dẫn đến ung thư gan nguyên phát thường là do người bệnh nhiễm virus viêm gan B, C hoặc có thói quen lạm dụng rượu bia dẫn đến xơ gan, với tỷ lệ mắc lên đến 80%.
Tổng quan về ung thư gan
Để hiểu rõ hơn sự khác biệt giữa u gan và ung thư gan, chúng ta cần tìm hiểu về căn bệnh ung thư gan.
Ung thư gan là một trong những bệnh về gan nguy hiểm nhất hiện nay, với tỷ lệ mắc và tử vong cao hàng đầu tại Việt Nam. Bệnh đang có xu hướng trẻ hóa và có thể đe dọa đến tính mạng của hàng triệu người nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Ung thư gan được chia thành hai loại chính: ung thư gan nguyên phát và ung thư gan thứ phát.
Ung thư gan nguyên phát
Như đã đề cập ở trên, ung thư gan nguyên phát hay chính là u gan ác tính, và khối u này có nguồn gốc từ chính gan. Ung thư gan nguyên phát có thể xuất phát từ một số nguyên nhân như người bệnh bị xơ gan do nhiễm virus viêm gan B hoặc C, do rượu, do mắc viêm gan B hoặc viêm gan C mạn tính, hoặc do thừa cân béo phì.
Ung thư gan thứ phát (ung thư gan di căn)
Ung thư gan thứ phát, hay còn gọi là ung thư gan di căn, là trường hợp các tế bào ung thư không bắt nguồn tại gan mà bắt nguồn từ các bộ phận khác của cơ thể như dạ dày, đại tràng, phổi,... sau đó xâm nhập và phát triển gây ung thư gan.
Sự khác biệt giữa u gan lành tính và ung thư gan nguyên phát
Để hiểu rõ hơn câu hỏi "u gan và ung thư gan có khác nhau không?", chúng ta sẽ tìm hiểu sự khác biệt giữa u gan lành tính và ung thư gan nguyên phát.
Dấu hiệu nhận biết
Dấu hiệu nhận biết của u gan lành tính rất mơ hồ và không rõ ràng. Trong trường hợp khối u nằm gần da và đã phát triển lớn, người bệnh có thể cảm thấy rõ và sờ được. Ngoài ra, một số triệu chứng cơ bản của u gan lành tính rất dễ nhầm lẫn với các triệu chứng thông thường, như ớn lạnh và sốt, đổ mồ hôi vào ban đêm, mệt mỏi kèm theo các cơn đau nhưng không diễn ra thường xuyên.
Trái ngược với u gan lành tính, ung thư gan nguyên phát hay u gan ác tính là những khối u có khả năng phát triển rất nhanh. Tuy triệu chứng ở giai đoạn đầu của bệnh chưa rõ ràng, nhưng đến giai đoạn bệnh tiến triển hay giai đoạn muộn, các triệu chứng sẽ rất điển hình như vàng da, vàng mắt, đau dữ dội vùng bụng phía trên bên phải, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, sụt cân, bụng phình to và có thể có sốt nhẹ hoặc một vài trường hợp sốt cao đột ngột.
Độ nguy hiểm và hướng điều trị
U gan lành tính không có khả năng di căn và không gây đe dọa tính mạng người bệnh. Chính vì thế, người bệnh chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học và lành mạnh, đồng thời tích cực tập luyện thể dục thể thao để nâng cao sức đề kháng.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tùy thuộc vào dạng u lành tính cũng như mức độ phát triển, các bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng một số loại thuốc để ức chế sự phát triển của các khối u hoặc phẫu thuật cắt bỏ khối u nếu cần.
Đối với ung thư gan nguyên phát, các khối u phát triển rất nhanh và có khả năng di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể. Đặc biệt, khi bệnh ở giai đoạn cuối, các tế bào đã di căn và gây cản trở đến việc điều trị, người bệnh có tiên lượng sống thấp.
Sau khi được chẩn đoán là ung thư gan nguyên phát, tùy vào giai đoạn phát hiện bệnh, kích thước khối u, mức độ di căn cũng như sức khỏe của người bệnh, các bác sĩ sẽ cân nhắc lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp nhất. Một số phương pháp điều trị u gan ác tính phải kể đến như phẫu thuật cắt bỏ gan, phẫu thuật ghép gan, xạ trị, hóa trị...
Sự khác biệt giữa u gan ác tính và ung thư gan thứ phát
Để trả lời câu hỏi "u gan và ung thư gan có khác nhau không?" trong trường hợp u gan ác tính và ung thư gan thứ phát, chúng ta cần xem xét điểm khác biệt về nguồn gốc hình thành bệnh.
Đối với ung thư gan nguyên phát (u gan ác tính), các tế bào ung thư bắt nguồn ngay tại gan. Trong khi đó, ở ung thư gan thứ phát, các tế bào ung thư lại từ các cơ quan khác xâm lấn và di căn sang gan.
Ngoài ra, u gan ác tính và ung thư gan thứ phát còn có sự khác biệt về mức độ nguy hiểm của bệnh. Chính vì lý do di căn từ bộ phận khác mà người bệnh mắc ung thư gan thứ phát phải chịu tổn thương của cả khối u gốc và khối u tại gan gây ra. Do đó, người bệnh lúc này có tiên lượng sống rất thấp. Trong khi đó, những người bệnh mắc ung thư gan nguyên phát có tiên lượng sống cao hơn, đặc biệt nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm thì tỷ lệ điều trị thành công là rất cao.
Tóm lại, mặc dù u gan và ung thư gan đều liên quan đến gan, nhưng chúng có những điểm khác biệt rõ rệt về nguồn gốc, dấu hiệu nhận biết, mức độ nguy hiểm và phương pháp điều trị. Trong khi u gan lành tính thường không gây nguy hiểm tính mạng và có thể được kiểm soát bằng cách thay đổi lối sống, u gan ác tính (ung thư gan nguyên phát) và ung thư gan thứ phát đều là những bệnh lý nghiêm trọng, đòi hỏi phải có sự can thiệp điều trị kịp thời và phù hợp.
Vì vậy, khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào nghi ngờ bệnh gan, bạn cần đến ngay cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và tư vấn hướng điều trị nếu cần. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa u gan và ung thư gan sẽ giúp bạn có cái nhìn đúng đắn hơn về tình trạng sức khỏe của mình và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.