Nhận biết sớm dấu hiệu men gan cao - Chìa khóa vàng để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể, đóng vai trò thiết yếu trong việc chuyển hóa các chất dinh dưỡng, lọc độc tố và điều hòa nhiều hoạt động sống còn khác. Tuy nhiên, không ít người mắc các bệnh lý liên quan đến gan, trong đó có tình trạng men gan cao. Sự gia tăng của các enzyme men gan trong máu thường là dấu hiệu cảnh báo sớm về sự suy giảm chức năng gan hoặc tổn thương gan đang diễn ra. Vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu men gan cao là vô cùng quan trọng, giúp phát hiện và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Nguyên nhân gây men gan cao
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng men gan cao, trong đó phổ biến nhất là:
Virus gây viêm gan
Các loại virus có khả năng gây viêm gan, đặc biệt là virus viêm gan A, B, C, đóng vai trò quan trọng trong việc làm tăng men gan. Khi virus xâm nhập và làm tổn thương tế bào gan, các enzyme men gan sẽ được giải phóng ra máu, dẫn đến mức độ men gan trong máu tăng cao.
Tác dụng phụ của thuốc
Việc sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng một số loại thuốc như kháng sinh, thuốc trầm cảm, thuốc tim mạch,... cũng có thể gây tổn thương gan và làm tăng men gan. Ngay cả trong quá trình điều trị dài hạn, nếu không được theo dõi chặt chẽ, cũng có nguy cơ dẫn đến tăng men gan.
Thói quen ăn uống không lành mạnh
Chế độ ăn uống không lành mạnh, tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa độc tố sẽ khiến gan phải hoạt động quá tải, dẫn đến tổn thương và suy giảm chức năng, từ đó làm tăng men gan.
Các bệnh lý khác
Một số bệnh lý như sốt rét, suy tim, viêm tụy,... cũng có thể gây ra tình trạng men gan cao.
Dấu hiệu men gan cao thường gặp
Trong trường hợp men gan cao nhẹ, thường không có biểu hiện cụ thể. Tuy nhiên, khi mức độ men gan vượt quá ngưỡng cho phép, bệnh nhân sẽ gặp các triệu chứng sau:
Cơ thể mẩn đỏ kèm ngứa ngáy
Khi chức năng gan suy giảm, các độc tố không thể được đào thải ra ngoài, dẫn đến tình trạng tích tụ và gây ra các nốt mẩn đỏ, ngứa ngáy trên da.
Da chuyển màu vàng bất thường
Vàng da là dấu hiệu đặc trưng của tăng men gan. Nguyên nhân là do chức năng bài tiết mật (bilirubin) bị rối loạn, dẫn đến sự thay đổi sắc tố da. Mức độ vàng da phụ thuộc vào tình trạng bệnh.
Ăn không ngon miệng, buồn nôn, nôn
Khi men gan trong máu tăng cao, bệnh nhân sẽ có các triệu chứng liên quan đến rối loạn tiêu hóa như chán ăn, buồn nôn hoặc nôn.
Đau hạ sườn phải
Cơn đau ở vùng hạ sườn bên phải cũng là một trong những dấu hiệu phổ biến của tăng men gan.
Nước tiểu vàng, phân nhạt
Nước tiểu có màu vàng kèm mùi hôi, phân có màu nhạt cũng là biểu hiện của tình trạng men gan cao khi có kèm chuyển hóa mật.
Lưu ý: Đối với trường hợp tăng men gan đơn thuần, không kèm chuyển hóa mật, dấu hiệu thường không rõ ràng và chỉ có thể phát hiện thông qua xét nghiệm.
Phương pháp phòng ngừa men gan cao
Tình trạng men gan cao có thể dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, ung thư gan,... Do đó, cần chủ động thăm khám khi cơ thể có dấu hiệu bất thường và duy trì các thói quen lành mạnh sau để ổn định chỉ số men gan:
Bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ
Các loại thực phẩm như bột yến mạch, đậu đen, rau bina,... giàu chất xơ sẽ giúp tăng cường sản sinh lượng mật cần thiết và giảm thiểu lượng mỡ dư thừa, từ đó hỗ trợ chức năng gan.
Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch của gan, hạn chế tổn thương do các chất có hại gây ra. Một số thực phẩm giàu vitamin C như chanh, cam, vải thiều, kiwi,... sẽ rất tốt cho gan.
Bổ sung thực phẩm có tính chất chống oxy hóa
Các loại thực phẩm như bông cải, cam, đậu đỏ, quả óc chó,... có tính chất chống oxy hóa, giúp cải thiện chức năng gan và ổn định chỉ số men gan.
Uống đủ nước
Uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày sẽ hỗ trợ quá trình đào thải các chất độc hại, giúp bảo vệ gan.
Hạn chế sử dụng rượu, bia và thuốc lá
Thói quen sử dụng các chất kích thích có cồn như rượu, bia hoặc lạm dụng thuốc lá sẽ gây tổn hương nghiêm trọng đến gan và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan.
Tuân thủ đúng phác đồ điều trị bằng thuốc
Trong quá trình điều trị bằng thuốc, cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ. Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào, cần tái khám để được đánh giá và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.
Dấu hiệu men gan cao thường gặp như cơ thể mẩn đỏ, ngứa ngáy, da vàng bất thường, chán ăn, buồn nôn, đau hạ sườn phải, nước tiểu vàng, phân nhạt là những tín hiệu cảnh báo sớm về sự suy giảm chức năng gan hoặc tổn thương gan đang diễn ra. Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh để tình trạng kéo dài dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh đó, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tránh các thói quen xấu và tuân thủ đúng phác đồ điều trị là những biện pháp phòng ngừa hiệu quả để giúp ổn định chỉ số men gan, bảo vệ sức khỏe gan và ngăn ngừa các bệnh lý liên quan.