Hướng dẫn chế độ ăn uống và thực phẩm tốt cho người bị bệnh gan nhiễm mỡ
Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, đảm nhiệm nhiều chức năng thiết yếu như lọc máu, tiết mật, tạo protein và chất kháng cơ thể. Tuy nhiên, ngày nay, bệnh gan nhiễm mỡ đang trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, không chỉ ở những người uống rượu mà cả những người không uống rượu. Bệnh này xảy ra khi có quá nhiều chất béo tích tụ trong gan, có thể dẫn đến viêm gan, sẹo gan, tổn thương gan vĩnh viễn, suy gan và thậm chí tử vong. Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng một chế độ ăn uống khoa học, cân bằng là rất quan trọng để bảo vệ gan và phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ.
4 nguyên nhân của bệnh gan nhiễm mỡ
Thừa cân và béo phì
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), 69% người lớn ở Hoa Kỳ bị thừa cân và 33% là béo phì. Thừa cân hoặc béo phì là một trong những yếu tố hàng đầu gây bệnh gan nhiễm mỡ.
Kháng insulin và bệnh tiểu đường
Theo CDC, hơn 29 triệu người ở Hoa Kỳ mắc bệnh tiểu đường và 25% trong số đó thậm chí không biết họ có bệnh tiểu đường. 86 triệu người trưởng thành khác có bệnh tiền đái tháo đường, đặc trưng bởi sự đề kháng insulin - mức đường trong máu cao hơn bình thường. Điều này cũng ảnh hưởng đến việc tích tụ mỡ trong gan.
Cholesterol cao
Liên quan đến một số phép đo chất béo trong máu, cholesterol cao được biết là làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và bệnh gan nhiễm mỡ của một người.
Uống rượu thường xuyên
Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh gan nhiễm mỡ là nghiện rượu và uống nhiều rượu. Gan nhiễm mỡ phát triển khi cơ thể tạo ra quá nhiều chất béo hoặc không thể chuyển hóa chất béo đủ nhanh. Tiêu thụ rượu làm suy giảm khả năng chuyển hóa chất béo của gan.
Ai nên áp dụng chế độ ăn uống cho bệnh gan nhiễm mỡ?
Bất cứ ai bị gan nhiễm mỡ đều được khuyến khích tuân theo chế độ ăn nghiêm ngặt để loại bỏ mỡ thừa trong gan. Chế độ ăn uống khi bị gan nhiễm mỡ tập trung nhiều hơn vào việc giảm thiểu lượng calo bằng cách tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất xơ, carbohydrates phức tạp, protein, vitamin và khoáng chất. Tốt hơn, bạn nên tiêu thụ nhóm thực phẩm tự nhiên, tránh thực phẩm chế biến vì nó càng làm cho vấn đề của gan trầm trọng hơn.
Nguyên tắc chung của chế độ ăn uống cho bệnh gan nhiễm mỡ
- Ăn nhiều trái cây và rau quả, nhất là trái cây có nhiều chất xơ như cây họ đậu và ngũ cốc nguyên hạt.
- Ăn thực phẩm có chứa carbohydrate phức tạp, chất xơ và protein để cảm thấy no và cung cấp năng lượng bền vững.
- Tránh ăn đường, muối, chất béo chuyển hóa, carbohydrates tinh chế và chất béo bão hòa.
- Không uống rượu.
- Ăn ít chất béo, giảm lượng calo để giảm cân và giảm nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ. Nếu thừa cân, cần giảm ít nhất 10% trọng lượng cơ thể.
Thực phẩm lành mạnh cho người bị gan nhiễm mỡ
Cà phê
Uống cà phê có thể giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh gan nhiễm mỡ không cồn. Caffeine trong cà phê giúp giảm lượng men gan bất thường ở những người có nguy cơ mắc bệnh gan.
Rau xanh
Các loại rau xanh như cải bó xôi, cải Brussels và cải xoăn giúp ngăn chặn sự tích tụ chất béo trong gan. Chúng cũng giúp giảm cân nói chung.
Đậu phụ
Protein đậu nành trong đậu phụ có thể làm giảm sự tích tụ chất béo trong gan. Đậu phụ cũng có hàm lượng chất béo và protein thấp, tốt cho gan.
Cá
Cá béo như cá hồi, cá mòi, cá ngừ và cá hồi có nhiều axit béo omega-3 có thể giúp cải thiện mức độ chất béo trong gan và làm giảm viêm.
Bột yến mạch
Carbohydrates từ ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch cung cấp năng lượng và chất xơ cho cơ thể, giúp duy trì cân nặng và giảm nguy cơ bị gan nhiễm mỡ.
Quả óc chó
Loại hạt này giàu axit béo omega-3 và các nghiên cứu cho thấy chúng giúp cải thiện chức năng gan ở những người bị bệnh gan nhiễm mỡ.
Bơ
Bơ giàu chất béo lành mạnh và có thể làm chậm tổn thương gan. Chúng cũng giàu chất xơ, giúp kiểm soát cân nặng.
Hạt hướng dương
Hạt hướng dương giàu vitamin E - một chất chống oxy hóa có thể bảo vệ gan khỏi bị hư hại thêm.
Dầu ô liu
Dầu ô liu giàu axit béo omega-3, giúp làm giảm mức độ men gan và kiểm soát cân nặng tốt hơn so với các loại chất béo khác.
Tỏi
Bổ sung bột tỏi có thể giúp giảm trọng lượng cơ thể và chất béo ở những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Trà xanh
Trà xanh có thể giúp giảm thiểu tác động của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Các nghiên cứu đang tìm hiểu xem trà xanh có làm giảm lượng mỡ trong gan và cải thiện chức năng gan hay không.
Để bảo vệ gan khỏi bệnh gan nhiễm mỡ, việc áp dụng một chế độ ăn uống khoa học, cân bằng là rất quan trọng. Hãy tránh các thực phẩm chế biến sẵn, giàu chất béo bão hòa và đường, thay vào đó là tăng cường tiêu thụ các loại rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, đậu phụ, cá béo, hạt và dầu ô liu. Đồng thời, kết hợp với việc tập thể dục thường xuyên và duy trì cân nặng lý tưởng sẽ giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ và bảo vệ sức khỏe gan một cách tối đa.