Xơ gan - Hiểu rõ về căn bệnh nguy hiểm chưa có thuốc chữa triệt để
Xơ gan là tình trạng sẹo hình thành thay thế các tế bào gan lành mạnh, khiến gan bị cứng đi và suy giảm chức năng. Theo ước tính, mỗi năm có khoảng 1 triệu người thiệt mạng vì biến chứng từ xơ gan như suy gan, ung thư gan. Vậy xơ gan là gì? Nguyên nhân và triệu chứng ra sao? Có cách chữa khỏi xơ gan không? Hãy cùng tìm hiểu!
Xơ gan là gì?
Xơ gan là tình trạng sẹo liên kết lấp đầy các mô gan lành mạnh khiến gan bị cứng đi, giảm khả năng thực hiện các chức năng. Cụ thể, khi gan bị tổn thương do các yếu tố như viêm gan virus, rượu bia hay mỡ đọng, các sợi protein collagen sẽ được tạo ra thay thế các tế bào bị chết. Sự tích tụ collagen dần biến thành các mô sẹo. Khi xơ gan tiến triển, các mô gan lành mạnh bị thay thế ngày càng nhiều, lưu lượng máu giảm sút khiến gan không thể hoạt động. Ở giai đoạn sau, gan có thể bị xơ cứng hoàn toàn.
Nguyên nhân dẫn đến xơ gan
Có 3 nguyên nhân chính gây ra xơ gan:
- Viêm gan virus dai dẳng: Viêm gan B, C nếu không được điều trị sớm, hiệu quả có thể dẫn đến xơ gan.
- Sử dụng rượu bia kéo dài, lạm dụng: Rượu khiến gan hoạt động quá tải, tổn thương dẫn đến sẹo hóa.
- Bệnh gan nhiễm mỡ: Do tình trạng béo phì và tiểu đường gây ra, khiến mỡ tích tụ trong gan và dẫn đến xơ gan.
Triệu chứng của xơ gan
Ở giai đoạn sớm, xơ gan ít triệu chứng, có thể khó nhận biết. Sang giai đoạn nặng, triệu chứng xơ gan thường gặp là:
- Mệt mỏi, chán ăn, giảm cân nhanh.
- Vàng mắt, vàng da do men gan tăng cao.
- Đau bụng, phù chân, báng bụng, hiếm muộn ở nữ giới.
- Tăng nguy cơ bệnh tim, cao huyết áp.
Ở giai đoạn cấp tính, bệnh nhân có thể xuất hiện triệu chứng vàng mắt, vàng da, đau bụng,....
Biến chứng nguy hiểm của xơ gan
Nếu không được điều trị, xơ gan có thể chuyển biến xấu, gây ra các biến chứng nguy hiểm:
- Viêm gan tự miễn: Lá gan hoạt động kém dẫn đến hệ miễn dịch tấn công các tế bào gan lành mạnh còn lại.
- Suy giảm chức năng, suy gan: Gan không còn khả năng làm sạch máu và cung cấp các chất cho cơ thể.
- Xơ gan hoàn toàn và ung thư gan: Khi các mô gan khỏe mạnh bị thay thế hoàn toàn bằng mô xơ cứng gây ung thư gan.
Phương pháp điều trị xơ gan hiện nay
Hiện nay chưa có thuốc điều trị xơ gan dứt điểm. Phương pháp điều trị chủ yếu là:
- Điều trị triệt để nguyên nhân gây xơ gan: Thuốc kháng virus đối với nhiễm viêm gan virus; thay đổi lối sống, bỏ rượu bia nếu do nghiện rượu; giảm cân đối với béo phì.
- Dùng thuốc ức chế tạo mô sẹo: Thuốc như Acid ursodeoxycholic có thể làm chậm quá trình hình thành mô sẹo nhưng không làm mô sẹo mất đi.
- Tăng cường chức năng gan: Thuốc bổ gan có thể giảm triệu chứng như mệt mỏi, ăn kém, tăng chức năng gan nhưng không ngăn tiến triển xơ gan.
- Ghép gan: Là phương pháp cuối cùng điều trị xơ gan giai đoạn cuối khi gan bị hỏng nặng và người bệnh sức khỏe còn tốt.
Hướng điều trị xơ gan trong tương lai
Do chưa có thuốc điều trị dứt điểm, các nhà khoa học đang tập trung nghiên cứu các phương pháp mới để điều trị xơ gan triệt để hơn trong tương lai như:
- Ngăn chặn quá trình hình thành mô sẹo bằng cách can thiệp vào cơ chế hoạt hóa và vận chuyển của các tế bào gây sẹo.
- Kích thích khả năng tự phục hồi của gan bằng cách tăng cường hoạt động của các tế bào miễn dịch.
- Sử dụng gen hoặc tế bào gốc để kích thích tái tạo tế bào gan lành mạnh.
Hy vọng với sự phát triển mạnh mẽ của y học, trong tương lai, xơ gan sẽ không còn là căn bệnh nan y như hiện nay.