Siêu âm gan – Bạn cần biết gì trước khi thực hiện
Siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến, giúp phát hiện sớm nhiều bệnh lý về gan. Tuy nhiên, để có kết quả chính xác, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề quan trọng trước khi siêu âm như: Siêu âm gan có nhịn ăn không? Nên chuẩn bị những gì? Quy trình siêu âm gan diễn ra như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết các thắc mắc trên.
Siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, được áp dụng phổ biến để phát hiện sớm nhiều bệnh lý về gan. Đây được xem là phương pháp an toàn, hiệu quả, giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quan về tình trạng gan một cách nhanh chóng.
Tuy nhiên, để có được kết quả siêu âm chính xác, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề như:
- Siêu âm gan có cần nhịn ăn không?
- Nên chuẩn bị gì trước khi đi siêu âm?
- Quy trình siêu âm gan diễn ra như thế nào? Thời gian mất bao lâu?
Bài viết sau đây sẽ lần lượt giải đáp từng thắc mắc trên, giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất trước khi đi siêu âm gan.
Siêu âm gan là gì?
Siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được thực hiện bằng cách sử dụng máy siêu âm phát ra sóng siêu âm tần số cao. Thiết bị này đặt lên vùng da phía trên bên phải vùng bụng của bệnh nhân.
Khi sóng siêu âm truyền vào cơ thể, chúng sẽ phản xạ lại khi gặp các mô và cơ quan trong cơ thể, từ đó tạo thành hình ảnh. Hình ảnh về gan sẽ được truyền lên màn hình máy tính để bác sĩ có thể quan sát cấu trúc và chức năng hoạt động của gan.
Nhờ đó, bác sĩ có thể phát hiện ra các bất thường hoặc tổn thương trong gan, từ đó chẩn đoán bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Ưu điểm của siêu âm gan:
- An toàn, không xâm lấn, không đau đớn
- Chi phí thấp
- Có thể phát hiện sớm nhiều bệnh lý về gan
- Có thể lặp lại nhiều lần mà không lo ảnh hưởng tới sức khỏe
Nhược điểm:
- Kết quả phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm của bác sĩ
- Khó phát hiện tổn thương ở những người béo phì, phổi hoặc hệ tiêu hóa có khí.
=> Do đó, khi cần chẩn đoán chính xác hoặc theo dõi diễn tiến bệnh, bệnh nhân có thể cần làm thêm một số xét nghiệm khác như chụp CT, MRI,...
Khi nào nên siêu âm gan?
Siêu âm gan được chỉ định khi bệnh nhân:
- Muốn tầm soát sức khỏe định kỳ
- Nghi ngờ mắc các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan, u gan,...
- Xuất hiện các dấu hiệu bất thường ở gan:
+ Vàng da, vàng mắt
+ Đau tức hạ sườn phải
+ Sưng, đau hoặc chướng bụng
+ Nước tiểu sẫm màu
+ Mệt mỏi, chán ăn kéo dài
+ Da xuất hiện nốt sao mạch máu
+ Phân nhạt màu
Ngay khi thấy xuất hiện các triệu chứng trên, bạn nên đến bệnh viện khám để siêu âm gan, từ đó phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
Siêu âm gan phát hiện được những bệnh gì?
Qua siêu âm gan, bác sĩ có thể phát hiện ra một số bệnh lý phổ biến về gan như:
- Xơ gan: Làm tổn thương các ống dẫn mật trong gan, dẫn đến tích tụ dịch và suy giảm chức năng gan. Trên siêu âm, bác sĩ có thể quan sát thấy kích thước và cấu trúc gan thay đổi.
- Viêm gan virus: Hệ miễn dịch phản ứng lại virus gây viêm gan, làm tổn thương gan. Siêu âm cho thấy gan sưng to, mô gan có thay đổi.
- Ung thư gan: Là bệnh lý nguy hiểm, siêu âm giúp phát hiện sớm các khối u, tổn thương trong gan. Tuy nhiên, bệnh nhân cần làm thêm xét nghiệm khác để xác định chính xác.
- Gan nhiễm mỡ: Gan có nhiều tế bào chứa chất béo, khiến gan trở nên đục hơn so với bình thường.
Ngoài ra, siêu âm còn có thể phát hiện: sỏi mật, tắc ống mật, abces gan, u lành tính,...
Siêu âm gan có cần nhịn ăn không?
Thông thường, bệnh nhân không nhất thiết phải nhịn ăn khi đi siêu âm gan. Tuy nhiên, để đánh giá tốt nhất đường mật, bác sĩ có thể yêu cầu nhịn ăn 8-12 tiếng.
Lý do là khi no, dạ dày sẽ chèn ép lên gan, các cơ quan xung quanh khiến hình ảnh siêu âm bị méo mó, khó phân tích. Nhịn ăn giúp bác sĩ quan sát rõ ràng hơn.
Tuy nhiên, nếu bác sĩ không yêu cầu, bệnh nhân vẫn có thể ăn uống bình thường. Nhịn ăn chỉ là giúp tăng độ chính xác của kết quả.
Trước khi siêu âm gan nên chuẩn bị gì?
Để đảm bảo kết quả siêu âm chính xác nhất, trước khi siêu âm, bệnh nhân cần:
- Thực hiện theo yêu cầu nhịn ăn của bác sĩ (nếu có)
- Tránh ăn quá nhiều đồ chiên rán, dầu mỡ trong 1 tuần trước siêu âm
- Mặc trang phục thoải mái, không đeo trang sức gây cản trở tia siêu âm
- Uống nhiều nước, không đi vệ sinh khi đang siêu âm
Ngoài ra, bệnh nhân cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ xem mình có cần ngừng thuốc đang dùng không, vì một số loại thuốc có thể ảnh hưởng ít nhiều đến kết quả.
Quy trình tiến hành siêu âm gan
Thông thường, một lần siêu âm gan sẽ mất khoảng 30 phút. Các bước tiến hành như sau:
Bước 1: Chuẩn bị
- Bệnh nhân mặc áo choàng của bệnh viện, nằm nghiêng sang phải.
Bước 2: Thực hiện
- Bác sĩ thoa gel lên vùng bụng bệnh nhân
- Đặt đầu dò siêu âm lên da, di chuyển nhẹ nhàng để quan sát hình ảnh gan.
Bước 3: Sau siêu âm
- Lau sạch gel trên bụng
- Đợi kết quả
Bệnh nhân có thể đi về ngay sau đó, không cần nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, nếu đau hay khó chịu sau siêu âm, hãy báo ngay với bác sĩ.
Như vậy, siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiệu quả, giúp phát hiện sớm nhiều bệnh lý nguy hiểm. Để có kết quả tốt nhất, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề như nhịn ăn, chuẩn bị trang phục, quy trình siêu âm.
Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã nắm rõ hơn về phương pháp siêu âm gan và có thêm sự tự tin để trải nghiệm. Nếu có bất kỳ thắc mắc, hãy trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn cụ thể nhất nhé!