Nguyên nhân xơ gan gây giảm tiểu cầu và khuyến nghị chế độ ăn uống
Xơ gan là một bệnh lý mạn tính nguy hiểm của gan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sống của cơ quan này. Khi gan bị xơ hóa, nhiều biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, trong đó có tình trạng giảm tiểu cầu. Vậy tại sao xơ gan gây giảm tiểu cầu? Và người bệnh nên ăn uống như thế nào để hỗ trợ quá trình điều trị? Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này trong bài viết dưới đây.
Xơ gan là gì?
Xơ gan là tình trạng bệnh lý mạn tính của gan, trong đó mô gan bị tổn thương và thay thế bởi mô sẹo xơ. Quá trình xơ hóa này làm suy giảm chức năng của gan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hoạt động trao đổi chất, chuyển hóa và lọc máu của cơ thể.
Khi xơ gan diễn ra, các triệu chứng có thể xuất hiện gồm:
- Mệt mỏi, chán ăn, sụt cân
- Vàng da, vàng mắt, ngứa da
- Đau bụng, buồn nôn, nôn mửa
- Nước tiểu sẫm màu
- Phù chân, phù bụng
- Chảy máu đường tiêu hóa (nôn ra máu, đi tiểu/đi đại tiện có máu)
- Rối loạn cương dương, vô sinh (ở nam giới)
- Khó tập trung, lú lẫn
Tại sao xơ gan gây giảm tiểu cầu?
Tiểu cầu là một loại tế bào máu có vai trò quan trọng trong quá trình đông máu và ngăn ngừa chảy máu. Khi bị xơ gan, người bệnh thường gặp tình trạng giảm tiểu cầu do những lý do sau:
- Khi gan bị xơ hóa, lưới mạch máu nuôi dưỡng gan cũng bị tái sắp xếp, khiến lách (bộ phận lọc máu) phình to. Lách to sẽ chứa nhiều tiểu cầu hơn, làm giảm số lượng tiểu cầu lưu thông trong máu.
- Gan xơ cũng ảnh hưởng đến quá trình sản xuất các yếu tố đông máu và protein, dẫn đến rối loạn đông máu và giảm tiểu cầu.
- Tình trạng giảm tiểu cầu còn liên quan đến các biến chứng của xơ gan như giãn tĩnh mạch thực quản, dịch cổ trướng, bệnh não gan... làm tăng nguy cơ chảy máu.
Biến chứng nguy hiểm của xơ gan gây giảm tiểu cầu
Khi mắc xơ gan kèm theo tình trạng giảm tiểu cầu, người bệnh dễ gặp phải các biến chứng nguy hiểm như:
- Giãn tĩnh mạch thực quản: Gây nôn ra máu, đi đại tiện phân có lẫn máu.
- Dịch cổ trướng: Tích tụ dịch trong khoang màng bụng, gây khó thở, đầy tức bụng.
- Bệnh não gan: Tình trạng não bị ảnh hưởng do độc tố từ gan không được đào thải, gây rối loạn tri giác, hôn mê, thậm chí tử vong.
- Chảy máu không kiểm soát được do thiếu tiểu cầu.
- Rối loạn chức năng gan, thận, phổi, tim.
- Tăng nguy cơ mắc ung thư gan.
Chẩn đoán và điều trị xơ gan gây giảm tiểu cầu
Để chẩn đoán xơ gan, bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm chức năng gan
- Siêu âm gan
- Chụp CT, MRI
Sau khi đánh giá mức độ xơ gan, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp:
- Giai đoạn đầu: Kiểm soát viêm gan B, C bằng thuốc, cai rượu, kiểm soát triệu chứng.
- Giai đoạn nặng: Có thể cần phẫu thuật ghép gan nếu điều kiện cho phép.
Đối với tình trạng giảm tiểu cầu, bác sĩ có thể kê đơn bổ sung tiểu cầu, thuốc kích thích tạo tiểu cầu hoặc phẫu thuật cắt lách trong trường hợp nặng.
Chế độ ăn uống khuyến cáo cho người xơ gan
Để hỗ trợ quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe, người bị xơ gan cần có chế độ ăn uống khoa học như sau:
- Tuyệt đối kiêng rượu bia, đồ ăn cay nóng, đồ ăn nhanh, thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ.
- Tránh ăn mặn, không hút thuốc lá.
- Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ như ngũ cốc, hạt, rau củ quả để giải độc gan.
- Ăn nhiều thực phẩm giàu protein thực vật như đậu, hạt để bổ sung dinh dưỡng.
- Tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất từ rau củ, trái cây.
- Ăn nhiều cà rốt giàu beta-caroten, có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ gan.
Ngoài ra, người bệnh cần uống đủ nước, tránh sử dụng các loại thuốc không có chỉ định của bác sĩ để không làm tăng gánh nặng cho gan.
Xơ gan gây giảm tiểu cầu là tình trạng nguy hiểm, dễ dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như chảy máu, rối loạn đông máu, nhiễm trùng... Vì vậy, khi phát hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bên cạnh đó, chế độ ăn uống lành mạnh, giàu dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Hãy lưu ý tuân thủ các khuyến cáo về chế độ ăn uống để đảm bảo an toàn cho cơ thể trong suốt quá trình điều trị bệnh xơ gan.