Vôi hóa gan: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Hiểu rõ về bệnh vôi hóa gan là điều rất quan trọng, đặc biệt khi đây là một tình trạng khá phổ biến ở những người bị viêm gan mạn tính. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh vôi hóa gan.
Vôi hóa gan là gì?
Vôi hóa gan không phải là một bệnh lý, mà chỉ là một vết sẹo do tình trạng viêm, áp xe hoặc nhiễm các loại ký sinh trùng ở gan. Những tổn thương này sẽ làm tích tụ lại nhiều hạt sỏi nhỏ, sau đó dẫn đến vôi hóa cứng và đọng lại ở đường mật. Khi đó, lá gan sẽ không thực hiện được chức năng vốn có là thải độc, đồng thời cặn sỏi cũng không thoát ra ngoài cơ thể được.
Nguyên nhân gây vôi hóa gan
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến tình trạng vôi hóa gan, bao gồm:
Viêm tế bào nhu mô gan
Viêm gan do lắng đọng sắc tố mật hoặc sỏi tuyến mật
Viêm gan do sử dụng rượu hoặc chất kích thích
Có xác của giun hoặc ký sinh trùng chết trong gan
Nhiễm độc gan hoặc gan nhiễm mỡ lâu ngày
Khối u ở gan gây tích tụ canxi và lâu ngày dẫn đến vôi hóa gan
Thuốc điều trị lao chuyển hóa tại gan, tích tụ trong thời gian dài sẽ hình thành các nốt vôi hóa gan
Trẻ sơ sinh có mẹ mắc phải tình trạng nhiễm trùng tử cung trong quá trình mang thai hoặc trong quá trình sinh đẻ
Những nguyên nhân này sẽ tạo ra các vết sẹo xơ gan và nốt vôi hóa mô gan sau khi bị hoại tử tại chỗ. Siêu âm hoặc chụp X-quang có thể giúp phát hiện ra hiện tượng này.
Triệu chứng của bệnh vôi hóa gan
Trong giai đoạn đầu, khi các nốt vôi hóa gan còn nhỏ, thường không biểu hiện rõ rệt triệu chứng ra bên ngoài, khá lành tính nên cũng ít khi xuất hiện biến chứng nghiêm trọng. Lúc này, gan vẫn hoạt động như bình thường, bởi chức năng của gan không bị ảnh hưởng quá nhiều và sức khỏe của người bệnh vẫn được đảm bảo.
Tuy nhiên, khi các nốt vôi hóa gan lớn hơn, người bệnh có thể sẽ gặp phải tình trạng đau nhức ở khu vực mạn sườn phải do tình trạng viêm tắc tuyến mật trong gan hoặc nốt vôi hóa gan lớn gây chèn ép lên mô và các dây thần kinh ở gan. Cảm giác đau nhức sẽ tăng lên nếu người bệnh vận động với cường độ mạnh và thường xuyên.
Ngoài ra, tình trạng vôi hóa gan trở nên nghiêm trọng có thể khiến bệnh nhân:
- Sốt cao, rét run, thậm chí là co giật
- Vàng da hoặc/và niêm mạc mắt
- Rối loạn tiêu hóa do nốt vôi hóa làm tắc nghẽn đường mật
- Nặng nề hơn là bị ứ mật mãn tính hoặc xơ gan mật
Về lâu dài, bệnh vôi hóa gan ở thể nặng thường dẫn đến viêm gan mãn tính và có nguy cơ tiến triển thành bệnh xơ gan, thậm chí là ung thư gan.
Điều trị bệnh vôi hóa gan
Phác đồ điều trị bệnh vôi hóa gan khác nhau, tùy thuộc vào từng giai đoạn tiến triển của bệnh.
Trong trường hợp gan bị vôi hóa nhẹ, các nốt vôi hóa thường nhỏ và không gây nguy hiểm tới sức khỏe, đồng thời cũng không có biểu hiện rõ ràng ra bên ngoài. Nếu thực hiện xét nghiệm chức năng gan và cho kết quả hoàn toàn bình thường, thì người bệnh có thể yên tâm mà không cần điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật. Tuy nhiên, người bệnh cần phải chú ý đến chế độ sinh hoạt điều độ và lành mạnh theo hướng dẫn của bác sĩ.
Đối với trường hợp gan bị vôi hóa nặng, bệnh đã biểu hiện các triệu chứng khó chịu và gây ảnh hưởng lớn đến chức năng của gan, thì người bệnh cần sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ. Nếu bệnh diễn tiến nặng nề hơn, bệnh nhân có thể được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ nốt vôi hóa gan để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Biện pháp phòng ngừa bệnh vôi hóa gan
Hiện nay vẫn chưa có loại thuốc nào có tác dụng làm tan nốt vôi hóa gan. Người bệnh chỉ có thể phòng ngừa và kìm hãm sự phát triển về kích thước của các nốt vôi hóa bằng cách thực hiện lối sống lành mạnh. Cụ thể, người bị bệnh vôi hóa gan cần phải chủ động quan tâm và chăm sóc sức khỏe bằng cách:
Tuân thủ một chế độ ăn uống khoa học
Người bệnh cần hạn chế tiêu thụ những loại thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao như mỡ động vật, nội tạng, thịt đỏ, trứng gà... để giảm nguy cơ lắng đọng sắc tố mật và hình thành sỏi mật. Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, đa dạng thực đơn ăn uống với thịt trắng, tăng cường ăn rau xanh và hoa quả giàu vitamin. Tuy nhiên, cần lưu ý không được ăn đêm, ăn khuya hoặc ăn quá no để hạn chế tình trạng gan phải hoạt động quá sức.
Ngủ đủ giấc, không thức khuya
Người bệnh cần đảm bảo ngủ đủ 7 - 8 giờ/đêm, không thức khuya để không ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học của cá nhân và bỏ lỡ khoảng thời gian giải độc của các cơ quan, đặc biệt là gan. Gan thường giải độc trong khoảng thời gian từ 23 giờ đêm đến 1 giờ sáng. Chính vì thế, bạn cần ngủ trước 23 giờ để gan thực hiện đúng chức năng vốn có.
Không sử dụng bia rượu và chất kích thích
Các chất có trong bia rượu và thuốc lá chính là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng viêm gan. Những tác nhân này khiến cho gan lá gan phải làm việc quá sức, thậm chí là không thể phân giải hết độc tố, suy yếu dần.
Thường xuyên tập thể dục - thể thao
Những bộ môn như thiền, yoga giúp nâng cao sức khỏe tinh thần, tăng cường thể lực, giảm stress và bảo vệ gan tránh khỏi tình trạng vôi hóa hoặc những bệnh lý khác như xơ gan, viêm gan, ung thư gan...
Uống nhiều nước
Bên cạnh nước lọc, bạn có thể uống nhân trần hoặc trà atiso thường xuyên. Đây là những loại thảo dược có tác dụng giúp nhuận mật, giảm nguy cơ hình thành sỏi mật, từ đó giúp giảm nguy cơ tắc tuyến mật dẫn đến vôi hóa gan.
Tẩy giun sán
Các bác sĩ khuyến khích thực hiện tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần để bảo vệ sức khỏe của hệ tiêu hóa nói chung và gan nói riêng. Việc này nên được thực hiện đối với cả những người khoẻ mạnh bình thường để tránh bị vôi hóa gan.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Người bệnh nên đi khám sức khỏe định kỳ từ 3 - 6 tháng/lần để kiểm tra nốt vôi hóa gan có tiến triển lớn hơn không. Đây cũng là một việc làm cần thiết để giúp phát hiện ra sớm các bệnh lý nguy hiểm, đồng thời tầm soát các nguy cơ của bệnh ung thư kịp thời.
Vôi hóa gan là một tình trạng sức khỏe ít được nhắc đến trong các bệnh lý liên quan đến gan nên còn khá xa lạ với nhiều người. Mức độ nguy hiểm của vôi hóa gan sẽ tuỳ thuộc vào giai đoạn, tình trạng diễn tiến của bệnh cũng như kích thước của nốt vôi hóa. Để tránh nguy cơ xảy ra biến chứng nguy hiểm, người bệnh nên tìm hiểu rõ nguyên nhân và biện pháp phòng tránh bệnh hiệu quả. Với sự chăm sóc và theo dõi sức khỏe định kỳ, người bệnh có thể kiểm soát được tình trạng vôi hóa gan và duy trì một cuộc sống khỏe mạnh.