Sỏi đường mật trong gan - 7 điều cần biết
Sỏi đường mật trong gan là tình trạng xuất hiện các hạt sỏi trong đường mật của gan. Đây được xem là căn bệnh nguy hiểm, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Do đó, mọi người cần nắm rõ những thông tin cơ bản về bệnh để phòng tránh và điều trị hiệu quả. Dưới đây là bài viết về sỏi đường mật trong gan - 7 điều cần biết
Khái niệm sỏi đường mật trong gan
Sỏi đường mật trong gan, còn gọi là sỏi mật hoặc sỏi túi mật, là tình trạng xuất hiện các khối sỏi trong đường mật của gan hoặc túi mật.
Các hạt sỏi thường có kích thước từ vài mm đến vài cm, đa số là sỏi mật nâu do sắc tố mật tạo thành. Người châu Á có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất thế giới.
Các hạt sỏi lớn có thể gây tắc nghẽn đường mật, viêm nhiễm và làm tổn thương gan, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh sỏi đường mật
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hình thành sỏi đường mật, trong đó phổ biến nhất là:
- Rối loạn chức năng gan làm thay đổi thành phần hóa học của mật.
- Nhiễm khuẩn đường mật, đặc biệt là sán lá gan gây viêm đường mật.
- Tắc nghẽn đường mật do khối u, sỏi hoặc yếu tố di truyền.
- Béo phì, ít vận động làm chậm dòng chảy của mật.
- Các bệnh lý về gan như xơ gan, viêm gan virus khiến chức năng gan suy giảm.
Nhìn chung, bệnh thường gặp ở người trung niên, phụ nữ, người béo phì và có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Triệu chứng điển hình
Khi mới hình thành, các hạt sỏi nhỏ chưa gây tắc nghẽn nên thường không có triệu chứng. Tuy nhiên, khi chúng phát triển lớn hơn có thể gây ra 3 dấu hiệu cảnh báo sau:
- Đau bụng dữ dội hình chữ V ở vùng gan, đặc biệt sau khi ăn no hoặc ban đêm.
- Sốt cao đột ngột kéo dài vài giờ đến vài ngày, thường xuất hiện cùng hoặc sau cơn đau.
- Da và mắt bị vàng do tắc nghẽn dòng chảy của mật.
Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, đầy hơi, chướng bụng, phân sáng màu, nước tiểu sẫm màu...
Các biến chứng nguy hiểm
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, sỏi đường mật có thể gây ra các biến chứng sau:
- Viêm đường mật, túi mật gây đau đớn dữ dội cho người bệnh.
- Viêm gan, xơ gan do tắc nghẽn mật kéo dài. Xơ gan có thể dẫn đến suy gan, ung thư gan.
- Ung thư đường mật trong gan: sỏi kéo dài làm tăng nguy cơ ung thư đường mật.
- Nhiễm trùng huyết: vi khuẩn xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng toàn thân.
- Áp xe gan: mủ tụ tập trong gan gây đau đớn và có thể vỡ ra ổ bụng.
Do đó, khi có các dấu hiệu bất thường của bệnh, bạn cần đến bệnh viện thăm khám ngay để tránh biến chứng nguy hiểm.
Các xét nghiệm chẩn đoán
Để chẩn đoán chính xác bệnh sỏi đường mật, bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm máu: xem xét các men gan, bilirubin, chức năng gan và tìm viêm nhiễm.
- Siêu âm, CT scan, MRI: phát hiện hình ảnh trực tiếp các hạt sỏi trong gan, đường mật.
- Nội soi đường mật: soi trực tiếp bên trong đường mật bằng ống nội soi để tìm sỏi.
- Sinh thiết gan: lấy mẫu gan để xét nghiệm tìm bệnh lý.
Cách chữa sỏi đường mật
Tuỳ thuộc vào kích thước và vị trí của sỏi, bác sĩ sẽ lựa chọn các phương pháp điều trị phù hợp nhất, có thể là:
- Thuốc: sử dụng thuốc giải mật hoặc tán sỏi để hòa tan hoặc vô hiệu hóa các hạt sỏi.
- Phẫu thuật nội soi: dùng dụng cụ chuyên dụng để gắp bóc hoặc nghiền nát sỏi qua đường nội soi.
- Mổ hở đường mật: mở bụng, cắt gan để lấy sỏi khi chúng quá to hoặc vị trí khó tiếp cận.
Cách phòng tránh bệnh hiệu quả
Để phòng tránh sỏi đường mật, bạn nên:
- Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, không bia rượu.
- Duy trì cân nặng hợp lý, luyện tập thể dục thể thao đều đặn.
- Không tự ý dùng thuốc, bổ sung vitamin để phòng bệnh.
- Đi khám sức khỏe định kỳ 6-12 tháng/lần để phát hiện bệnh sớm nếu có.
Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh sỏi đường mật trong gan mà mọi người cần biết. Hy vọng qua bài viết này, bạn có thể nâng cao hiểu biết về căn bệnh nguy hiểm này.