Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi
Theo quy luật tự nhiên, khi cơ thể con người bước vào giai đoạn cao tuổi, các cơ quan bên trong sẽ chuyển sang giai đoạn bị lão hóa và suy giảm chức năng. Gan là một trong những cơ quan chính bị ảnh hưởng bởi quá trình này. Vì vậy, người cao tuổi thường dễ mắc các bệnh về gan, trong đó có bệnh gan nhiễm mỡ.
Gan nhiễm mỡ là tình trạng lượng mỡ tích tụ trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan. Bệnh hay gặp ở những người có lối sống ít vận động, chế độ ăn uống không hợp lý. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin chi tiết hơn về bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi bao gồm nguyên nhân, các dấu hiệu nhận biết và cách phòng tránh bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi
Ở người cao tuổi, bệnh gan nhiễm mỡ có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Nghiện rượu bia: Lạm dụng rượu bia trong thời gian dài làm tăng mỡ trong gan, là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh này ở người cao tuổi, đặc biệt là nam giới.
- Béo phì: Khi lượng mỡ cơ thể tăng lên, đặc biệt là mỡ bụng, một phần mỡ có thể được tích tụ ở gan dần dần gây ra nhiễm mỡ gan. Do đó, béo phì là nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi.
- Tiểu đường: Bệnh tiểu đường mất kiểm soát có thể làm tăng lượng đường, protein và chất béo trong máu lưu thông. Những chất này sau đó được lưu trữ ở gan, dẫn đến tình trạng nhiễm mỡ gan.
- Rối loạn mỡ máu: Tăng lipid máu, giảm HDL hoặc tăng LDL là yếu tố nguy cơ dẫn đến mỡ bất thường tích tụ trong gan.
- Viêm gan virus mạn tính: Người cao tuổi nhiễm virus viêm gan B, C kéo dài có thể gây ra bệnh gan nhiễm mỡ, viêm hoặc xơ gan ở mức độ nghiêm trọng hơn.
- Sự suy giảm chức năng gan: Khi vào giai đoạn cao tuổi, khả năng hoạt động của gan cũng giảm sút đáng kể. Điều này khiến cho gan ngày càng kém khả năng xử lý các chất béo, dẫn đến tích tụ mỡ ở gan.
Như vậy, có rất nhiều yếu tố nguy cơ gây ra bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi. Do đó, việc kiểm soát các yếu tố này như hạn chế rượu bia, khống chế cân nặng, kiểm soát đường và mỡ máu... là vô cùng quan trọng.
Các dấu hiệu nhận biết bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi
Cũng giống như các bệnh khác về gan, bệnh gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Các biểu hiện chỉ xuất hiện khi bệnh chuyển sang giai đoạn nặng, bao gồm:
- Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn và ói mửa: Đây là những dấu hiệu phổ biến nhất. Người bệnh cảm thấy mệt mỏi một cách khó giải thích, không muốn vận động và ăn uống.
- Gan to hơn bình thường: Khi đi khám, bác sĩ có thể phát hiện kích thước lá gan tăng lên, có nhiều khả năng do tích tụ mỡ.
- Vàng da: Do sự tổn thương gan, hoạt động chuyển hóa bilirubin bị ảnh hưởng gây ra hiện tượng vàng da.
Cách điều trị bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi
Điều trị bệnh gan nhiễm mỡ ở người cao tuổi cần được thực hiện tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh. Tuy nhiên, nhìn chung có một số nguyên tắc cơ bản sau đây:
- Chế độ ăn kiêng hợp lý: Đây được xem là yếu tố quan trọng và cơ bản nhất trong điều trị bệnh gan nhiễm mỡ. Người cao tuổi cần tuân thủ chế độ ăn ít đường, ít chất béo, nhiều rau xanh và trái cây tươi.
- Bổ sung vitamin và khoáng chất: Gan có vai trò quan trọng trong việc tổng hợp, lưu trữ các vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Do đó, người bệnh cần bổ sung thêm vitamin nhóm B, C, các khoáng chất như selen, kẽm... từ thực phẩm hoặc thuốc.
- Tăng cường vận động thể lực: Luyện tập thể dục thể thao nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga... giúp cải thiện sức khỏe toàn thân, đốt cháy mỡ thừa và hỗ trợ điều trị bệnh rất hiệu quả.
- Dùng thuốc bổ gan: Thuốc bổ gan giúp hỗ trợ, cải thiện chức năng gan, ngăn chặn quá trình tổn thương tiến triển. Một số loại thuốc phổ biến là thuốc từ cây kudzu, nấm linh chi, taurine.
- Theo dõi định kỳ: Người cao tuổi mắc bệnh gan nhiễm mỡ cần được khám và làm các xét nghiệm định kỳ 3-6 tháng/lần để theo dõi diễn tiến bệnh.
Như vậy, chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý, kết hợp với tập luyện thể dục thể thao là chìa khóa để người cao tuổi kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ.
Cách phòng tránh bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả ở người cao tuổi
Để phòng tránh bệnh gan nhiễm mỡ, người cao tuổi nên áp dụng các biện pháp sau:
- Không sử dụng hoặc hạn chế rượu bia: Rượu bia chính là “thủ phạm” hàng đầu gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Vì vậy, tốt nhất nên bỏ hẳn hoặc giảm tiêu thụ.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Tránh béo phì bằng cách ăn uống cân bằng, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên.
- Kiểm soát bệnh nền: Điều trị tốt các bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu... giúp ngăn ngừa nguy cơ gan nhiễm mỡ.
- Khám sức khỏe định kỳ: Việc khám sức khỏe định kỳ 6-12 tháng/lần giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời.
- Chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất: Chế độ dinh dưỡng cân bằng, lành mạnh là cách tốt nhất để phòng tránh các bệnh lý ở người cao tuổi, trong đó có bệnh về gan.
Như vậy, bệnh gan nhiễm mỡ là căn bệnh khá phổ biến ở người cao tuổi do sự suy giảm chức năng gan theo tuổi tác. Việc nắm được các nguyên nhân, triệu chứng để phát hiện sớm cũng như áp dụng các biện pháp phòng tránh là điều vô cùng quan trọng giúp người cao tuổi phòng tránh căn bệnh này.