Gừng - Siêu thực phẩm bảo vệ và hỗ trợ chức năng gan
Gừng là một loại gia vị quen thuộc, phổ biến trong nhiều món ăn châu Á. Ngoài tác dụng tăng cường hương vị cho các món ăn, gừng còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là gan. Hãy cùng tìm hiểu về gừng - siêu thực phẩm bảo vệ và hỗ trợ chức năng gan trong bài viết sau
Tại sao gừng lại tốt cho gan?
Theo nghiên cứu, gừng chứa nhiều hợp chất có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn và chống oxy hóa mạnh mẽ. Đây chính là những tác dụng then chốt giúp gan hoạt động tốt hơn. Cụ thể:
- Chống oxy hóa cho gan: Gừng giàu gingerol và shogaol - những hợp chất giúp bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do các gốc tự do.
- Chống viêm: Các hợp chất trong gừng ức chế quá trình viêm nhiễm ở gan, hạn chế tổn thương gan do viêm.
- Ngăn ngừa xơ hóa gan: Gừng kích thích quá trình tái tạo tế bào gan, ngăn chặn sẹo hóa và xơ gan.
- Giảm mỡ máu: Hợp chất 6-gingerol trong gừng làm giảm cholesterol và triglyceride, ngăn ngừa gan nhiễm mỡ.
Nhờ có nhiều tác dụng trên, gừng được xem là siêu thực phẩm hỗ trợ gan một cách toàn diện từ bảo vệ, tái tạo cho đến kích thích chức năng của gan.
Gừng trong điều trị và phòng ngừa bệnh gan
Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy chiết xuất gừng có hiệu quả trong điều trị một số bệnh lý về gan:
- Viêm gan: Gừng giúp giảm men gan, cải thiện triệu chứng viêm gan như mệt mỏi, buồn nôn.
- Xơ gan: Các hợp chất trong gừng ngăn ngừa sẹo hóa và thúc đẩy tái tạo tế bào gan.
- Ung thư gan: Gingerol và shogaol có tác dụng ức chế sự phát triển của khối u ác tính ở gan.
- Gan nhiễm mỡ: Gừng làm giảm mỡ máu, ngăn chặn tích tụ mỡ ở gan.
Ngoài ra, sử dụng gừng thường xuyên còn có tác dụng phòng ngừa một số bệnh về gan như viêm, xơ hóa hay ung thư gan. Điều này là do gừng tăng cường sức đề kháng và giảm tác hại của các gốc tự do - nguyên nhân gây bệnh.
Cách sử dụng gừng tốt nhất cho gan là gì?
Có nhiều cách để kết hợp gừng vào chế độ ăn hằng ngày để hỗ trợ gan, bao gồm:
- Trà gừng: Pha trà bằng cách ngâm khoảng 3-5 lát gừng thái nhỏ với 1 cốc nước sôi trong 5 phút rồi uống.
- Gừng tươi: Thái nhỏ gừng để ăn kèm với các món, hoặc nhai trực tiếp 1-2 lát mỗi ngày.
- Tinh dầu gừng: Chọn loại tinh dầu thu được từ công nghệ chiết lạnh để đảm bảo dưỡng chất, dùng 2-3 giọt pha với nước uống hằng ngày.
- Gia vị gừng bột: Cho thêm gừng bột vào các món như cháo, sinh tố...để tăng thêm hương vị.
Một số lưu ý khi dùng gừng:
- Không sử dụng quá 4 gam gừng/ngày ở người khỏe mạnh để tránh kích ứng dạ dày.
- Người bị sỏi mật, đang dùng thuốc uống nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú chỉ nên dùng 1 gam gừng mỗi ngày.
Như vậy, kết hợp gừng với chế độ dinh dưỡng lành mạnh, lối sống khoa học sẽ giúp bảo vệ và cải thiện sức khỏe gan một cách tối ưu.
Cơ chế tác động của gừng lên gan
Trên phần giới thiệu, chúng ta đã biết gừng có nhiều công dụng tuyệt vời đối với gan. Vậy gừng có tác động lên gan như thế nào?
Theo các nhà khoa học, gừng có 2 cơ chế tác động chính lên gan là hoạt động chống oxy hóa và chống viêm.
Chống oxy hóa
Trong gừng chứa nhiều hợp chất polyphenol như gingerol, shogaol, zingerone... Đây đều là những chất chống oxy hóa mạnh, có khả năng trung hòa các gốc tự do - nguyên nhân gây tổn thương tế bào gan.
Khi gan bị tổn thương do virus, rượu bia hay các độc tố, các gốc tự do được sản sinh nhiều gây stress oxy hóa cho gan. Lúc này, gừng sẽ đóng vai trò “cứu thủ”, bảo vệ gan khỏi các tác hại của gốc tự do. Nhờ đó mà hạn chế được tổn thương và thoái hóa cho gan.
Ức chế viêm
Mặt khác, gừng cũng ức chế quá trình viêm nhiễm bằng cách làm giảm các chất trung gian viêm như TNF-alpha, IL-1beta, IL-6, IL-8...
Điều này giúp cân bằng hệ miễn dịch, ngăn ngừa tình trạng viêm quá mức gây tổn thương gan. Đồng thời, gừng còn kích thích sản sinh các cytokine chống viêm giúp phục hồi tế bào gan.
Nhờ 2 cơ chế trên mà gừng có thể ngăn ngừa, làm chậm quá trình xơ gan, ung thư hóa ở gan. Đây chính là cơ sở khoa học cho thấy gừng thực sự hữu hiệu trong bảo vệ và hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan.
Một số lưu ý khi dùng gừng
Mặc dù an toàn, gừng vẫn tiềm ẩn một số nguy cơ với một số đối tượng như:
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Chỉ nên dùng dưới 1 gam/ngày do gừng có thể gây kích ứng dạ dày ở trẻ nhỏ.
- Người bị sỏi mật: Gừng kích thích co bóp túi mật, tăng nguy cơ gây viêm túi mật ở người bị sỏi mật.
- Bệnh nhân huyết áp thấp: Gừng có thể làm hạ huyết áp.
- Đang dùng thuốc: Một số loại thuốc như kháng sinh, kháng đông có thể bị ảnh hưởng bởi gừng.
Do đó, để đảm bảo an toàn, bạn nên trao đổi với bác sĩ trước khi bổ sung gừng nếu thuộc các đối tượng trên.
Gừng chứa nhiều hợp chất tốt cho gan như gingerol, zingiberene... nhờ khả năng chống oxy hóa, chống viêm và kích thích tái tạo tế bào gan.
Đây là lý do gừng được xem như một “siêu thực phẩm” bảo vệ và hỗ trợ gan. Tuy nhiên, người dùng cũng cần lưu ý một số đối tượng như phụ nữ mang thai, người bị sỏi mật khi sử dụng gừng để đảm bảo sự an toàn.