Nhiễm virut viêm gan C và mối liên quan bệnh tim mạch
Nhiễm virut viêm gan C là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khoảng 2,5% dân số toàn cầu. Ngoài tổn thương gan, bệnh còn gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như ung thư gan, xơ gan và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.
Ở bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu kỹ hơn về nhiễm virut viêm gan C và mối liên quan bệnh tim mạch, cũng như các biện pháp phòng ngừa hiệu quả mà bạn nên áp dụng
Tình hình nhiễm viêm gan C trên thế giới
Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 177,5 triệu người trên toàn cầu đang phải chịu ảnh hưởng của bệnh viêm gan siêu vi C mạn tính. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh xơ gan, ung thư gan và khiến bệnh nhân phải ghép gan điều trị ở nhiều nước phát triển.
Các phương pháp điều trị viêm gan C hiện nay nhằm mục tiêu loại bỏ hoàn toàn virus khỏi cơ thể, đạt "đáp ứng virus kéo dài" khi không còn phát hiện RNA của virus sau 12-24 tuần kết thúc điều trị.
Rối loạn lipid máu do nhiễm viêm gan C
Các nghiên cứu chỉ ra rằng viêm gan C có mối liên hệ mật thiết với quá trình chuyển hóa và vận chuyển lipid, lipoprotein trong máu. Cụ thể:
Viêm gan C lây lan dưới dạng các hạt siêu nhỏ giàu lipid, sử dụng thụ thể lipoprotein để xâm nhập vào tế bào gan
Trong tế bào gan, virus làm gián đoạn 3 cơ chế quan trọng của quá trình chuyển hóa lipid:
Điều hòa sinh tổng hợp lipid
Làm suy giảm hoạt động oxy hóa β, dẫn đến thoái hóa lipid
Giảm bài tiết các apolipoprotein, đặc biệt cholesterol LDL. Khiến lipid tích tụ bên trong tế bào và hạ đường huyết
Do đó, nhiễm viêm gan C kéo dài sẽ khiến máu nghèo lipid, giàu cholesterol xấu, góp phần gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.
Ảnh hưởng của viêm gan C đối với hệ tim mạch
Các bệnh lý về tim và mạch máu thường gặp như:
Bệnh mạch vành (nhồi máu cơ tim)
Đột quỵ do tắc mạch máu não
Cao huyết áp
Bệnh động mạch ngoại vi
Bệnh van tim
Suy tim
Nghiên cứu chỉ ra nhiễm viêm gan C kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch nói trên. Cụ thể:
Ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành xơ vữa động mạch
Virut viêm gan C phát triển sẽ tiết ra cytokine tiền viêm interleukin 1β, gây viêm và rối loạn chức năng nội mô, thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch.
Các nghiên cứu cũng ghi nhận virus có khả năng nhân lên trực tiếp trong các mảng xơ vữa ở động mạch cảnh não, khiến bệnh nặng nhanh chóng.
Ảnh hưởng gián tiếp thông qua các bệnh lý đồng mắc
Ngoài ra, viêm gan C cũng làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa, bao gồm:
Tình trạng kháng insulin và đái tháo đường
Gan nhiễm mỡ
Rối loạn lipid máu
Các bệnh lý trên đều là những yếu tố nguy cơ quan trọng, thúc đẩy sự phát triển của xơ vữa động mạch và các biến cố tim mạch.
Ảnh hưởng của điều trị virus đối với nguy cơ tim mạch
Theo nhiều nghiên cứu, việc đạt "đáp ứng virus kéo dài" sau điều trị (không còn phát hiện HCV RNA trong máu) có liên quan mật thiết đến việc giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, so với nhóm bệnh nhân không được điều trị.
Cụ thể, một số kết quả nghiên cứu gần đây:
Nghiên cứu của Ý: Nhóm điều trị viêm gan C bằng thuốc kháng virus có độ dày lớp trung mô động mạch cảnh giảm hơn so với nhóm chứng sau 24 tháng theo dõi.
Nghiên cứu của Đài Loan: Nhóm được điều trị ít gặp các biến cố như nhồi máu cơ tim, đột quỵ do thiếu máu cục bộ hơn 23% so với nhóm không điều trị.
Phân tích tổng hợp của 53841 bệnh nhân: Nhóm đạt đáp ứng virus kéo dài sau điều trị có nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn 24% so với nhóm không điều trị.
Như vậy có thể thấy, việc kiểm soát tốt nhiễm viêm gan C sẽ giúp giảm thiểu được nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sau khi điều trị khỏi bệnh, lượng cholesterol, lipoprotein tăng cao đột ngột cũng làm tăng nguy cơ biến cố tim mạch ở một bộ phận bệnh nhân.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh tim mạch ở người bệnh viêm gan C
Để phòng tránh nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch, người bệnh viêm gan C cần:
Tuân thủ điều trị thuốc kháng virus theo chỉ định của bác sĩ, nhằm kiểm soát tốt tình trạng viêm gan
Kiểm tra định kỳ các chỉ số lipid máu, đường huyết để can thiệp kịp thời nếu có bất thường
Dùng thuốc theo đơn và theo dõi huyết áp thường xuyên nếu tồn tại tình trạng tăng huyết áp
Chú ý xây dựng chế độ ăn lành mạnh, giàu rau xanh và trái cây để cân bằng cholesterol
Tập thể dục thể thao đều đặn 30-45 phút mỗi ngày
Kiêng hút thuốc, rượu bia và các chất kích thích
Quản lý cân nặng hợp lý, tránh béo phì
Đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm các vấn đề về tim mạch
Nhiễm viêm gan C kéo dài có liên quan chặt chẽ tới việc gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan và đặc biệt là các bệnh về tim mạch.
Do đó, bệnh nhân cần tuân thủ điều trị thuốc kháng virus và áp dụng lối sống lành mạnh, kết hợp khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các vấn đề về tim mạch.