Nang gan là gì? Bệnh nang gan có nguy hiểm không?
Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể người, đảm nhận chức năng chuyển hóa, tổng hợp các chất, khử độc... Do vậy, việc quan tâm đến sức khỏe gan được người dân ngày càng coi trọng. Cùng tìm hiểu nang gan là gì? bệnh nang gan có nguy hiểm không?
Nang gan là gì?
Nang gan là những túi nhỏ trong gan chứa đầy chất lỏng, chất nhầy hay chất rắn. Các nang này thường phát triển bất thường từ bên trong tế bào gan, biểu mô tế bào đường mật hoặc di căn từ các cơ quan khác. Một người có thể có một hoặc nhiều nang và kích thước dao động từ vài mm đến hơn 10 cm.
Nang gan có nguy hiểm không?
Hầu hết các nang gan đều là lành tính (không phải ung thư gan) và được phát hiện tình cờ qua các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp CT... khi người bệnh khám sức khỏe. Các nang khi mới xuất hiện thường không gây ra triệu chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nang phát triển quá nhanh hoặc do rối loạn di truyền thì cần can thiệp điều trị.
Các loại nang gan thường gặp:
Nang đơn giản
Bệnh gan đa nang
Nang do ký sinh trùng
U nang gan
Triệu chứng của bệnh nang gan
Hầu hết các nang gan là lành tính, không lớn đủ để gây ra triệu chứng. Chỉ khoảng 5-10% người bệnh mới có biểu hiện lâm sàng. Các triệu chứng có thể bao gồm:
Đau tức vùng thượng vị, hạ sườn phải
Buồn nôn, nôn
Ngứa da
Chán ăn, no nhanh
Khó thở do nang lớn chèn ép
Căng phồng, sưng bụng
Sờ thấy khối u
Vàng da
Đau bụng dữ dội khi nang vỡ
Biến chứng của bệnh nang gan
Hầu hết các nang gan là lành tính, hiếm chuyển thành ung thư. Khoảng 1-5% là tiền ung thư và 30% trong số đó có thể tiến triển thành ung thư. Một số biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra:
Nang lớn vỡ gây xuất huyết
Nang xoắn gây đau bụng dữ dội
Nang chèn ép mật gây vàng da
Gây tăng áp lực tĩnh mạch cửa
Áp xe gan do nhiễm trùng
Suy gan ở bệnh nhân gan đa nang
Khi nào cần đi khám?
Cần đến bệnh viện khi:
Đã được chẩn đoán nang gan nhưng xuất hiện triệu chứng mới
Các triệu chứng trở nặng hoặc bất thường
Ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày
Những tình huống trên cần được thăm khám để tránh biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh nang gan
Nguyên nhân phụ thuộc vào từng loại nang gan cụ thể:
Nang đơn giản:
Là loại phổ biến nhất, thường chỉ có một nang, đường kính < 3cm
Nguyên nhân chủ yếu là bẩm sinh
Hầu hết không gây triệu chứng, có thể tự khỏi
Bệnh gan đa nang:
Bệnh lý rất hiếm gặp
Nguyên nhân được cho là di truyền hoặc đột biến gen
Biểu hiện bởi hơn 10 nang gan, nối thành chùm với nhau
Nang do ký sinh trùng (nang sán):
Do nhiễm sán dây Echinococcus granulosus
Ký sinh trùng xâm nhập qua đường ăn uống bị nhiễm bẩn
Cũng có thể gây nang ở phổi, thận, não...
U nang gan:
Là loại nang gan rất hiếm gặp
Thường gặp ở nữ giới 40-50 tuổi
Có khả năng phát triển thành ung thư gan
Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh
Nang đơn giản: Là bệnh lý phổ biến, chiếm 5-10% dân số thế giới. Thường gặp ở nữ giới > 40 tuổi.
Gan đa nang: Rất hiếm gặp. Nam giới và nữ giới có nguy cơ như nhau. Tuy nhiên, nữ giới dễ có biểu hiện triệu chứng và cần điều trị hơn. 60% người bệnh thận đa nang cũng mắc gan đa nang.
Nang sán: Mọi người đều có nguy cơ nhiễm bệnh nếu phơi nhiễm với ký sinh trùng.
U nang gan: Chỉ chiếm 1-5% các trường hợp nang gan. Thường gặp ở nữ giới 40-50 tuổi.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh:
Tuổi >40
Giới tính nữ
Tiền sử gia đình
Sử dụng estrogen ngoại sinh
Tổn thương thận ở bệnh nhân thận đa nang
Hút thuốc, nghiện rượu
Các yếu tố môi trường và dinh dưỡng
Cách chẩn đoán bệnh nang gan
Các xét nghiệm chẩn đoán bao gồm:
Siêu âm
Là xét nghiệm ban đầu được khuyến cáo
Giúp phát hiện sớm nang gan và đánh giá đặc điểm
Chụp CT scan, MRI
Cho hình ảnh rõ nét hơn về nang gan
Xác định nguyên nhân nhiễm trùng, ung thư
Xét nghiệm máu
Tìm nguyên nhân nhiễm ký sinh trùng
Cách điều trị bệnh nang gan
Phương pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân, bao gồm:
Theo dõi định kỳ nếu nang nhỏ, không triệu chứng
Chọc hút qua da, phẫu thuật cắt bỏ khi nang lớn, gây triệu chứng
Thuốc kháng sinh, thuốc trị giun sán nếu do ký sinh trùng
Ghép gan trong trường hợp nặng
Một số phương pháp điều trị chi tiết:
Chọc hút qua da +/- tiêm các chất xơ hóa dưới hướng dẫn siêu âm: phương pháp ít xâm lấn, an toàn.
Nội soi cắt bỏ nang: điều trị đồng thời nhiều nang gan
Phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn nang/ thùy gan: lựa chọn cuối cùng
Cấy ghép gan: áp dụng ở gan đa nang hoặc có biến chứng nặng
Lối sống và dinh dưỡng để phòng ngừa
Chế độ sinh hoạt lành mạnh:
Tuân thủ phác đồ điều trị
Tái khám định kỳ
Không dùng estrogen tổng hợp
Tập thể dục thường xuyên
Bỏ thuốc lá, rượu bia
Chế độ dinh dưỡng hợp lý:
Hạn chế sữa và các sản phẩm từ sữa
Ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi
Giảm mặn, đường, kiểm soát cân nặng
Các biện pháp phòng tránh:
Tiêm chủng đầy đủ
Hạn chế tiếp xúc động vật có thể mang mầm bệnh
Giữ gìn vệ sinh cá nhân và vệ sinh an toàn thực phẩm
Như vậy, bài viết trên đã trình bày chi tiết về bệnh nang gan, từ định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng cho đến cách điều trị và phòng tránh. Hy vọng qua bài viết, bạn có thể nắm được những thông tin hữu ích về căn bệnh này.