Bệnh men gan cao có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách điều trị
Men gan cao là hiện tượng các men gan trong cơ thể tăng cao so với giới hạn bình thường. Đây là dấu hiệu cho thấy gan đang bị tổn thương và cần được chữa trị kịp thời. Vậy bệnh men gan cao có nguy hiểm không? Nguyên nhân và cách điều trị thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây
Men gan cao là gì?
Men gan bao gồm các enzym và protein được sản xuất bởi gan, giúp xúc tác quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Các loại men gan chính gồm có:
ALT (Alanine Aminotransferase): Phản ánh tổn thương gan, đặc biệt là do rượu bia hay các bệnh lý về gan.
AST (Aspartate Aminotransferase): Cũng phản ánh tổn thương gan như ALT.
ALP (Alkaline Phosphatase): Liên quan tới tắc nghẽn đường mật hoặc bệnh về gan, xương.
GGT (Gamma Glutamyl Transferase): Cho biết tình trạng gan, đường mật và có thể do lạm dụng rượu.
Bình thường, các men gan này có hàm lượng rất thấp trong máu. Nhưng khi gan bị tổn thương, chúng sẽ thoát ra ngoài và tăng cao đột ngột. Do đó, xét nghiệm máu cho kết quả men gan tăng so với ngưỡng bình thường chính là dấu hiệu gan đang gặp vấn đề.
Cụ thể, giới hạn bình thường của các men gan như sau:
ALT: Dưới 40 U/L
AST: Dưới 40 U/L
ALP: 50-136 U/L
GGT: Dưới 55 U/L
Nguyên nhân gây men gan tăng
Nguyên nhân khiến men gan tăng rất đa dạng, nhưng phổ biến nhất là do các yếu tố sau:
Lạm dụng rượu bia quá mức và thường xuyên. Đồ uống có cồn khiến gan phải hoạt động quá tải để chuyển hóa và đào thải chất cồn, dẫn tới tổn thương gan.
Nhiễm virus viêm gan, đặc biệt là virus viêm gan B và C. Virus phá hủy tế bào gan, khiến các men gan thoát ra ngoài.
Một số bệnh lý như xơ gan, ung thư gan, gan nhiễm mỡ cũng khiến men gan tăng. Bên cạnh đó còn có bệnh Wilson, đái tháo đường...
Chế độ ăn uống không lành mạnh, tiêu thụ nhiều đồ ăn vặt, đồ chiên rán, thịt đỏ... khiến gan nhiễm mỡ và tổn thương.
Thuốc tránh thai và một số loại thuốc khác cũng có thể gây tăng men gan nếu sử dụng không đúng cách.
Một số bệnh nhiễm trùng khác như sốt rét, áp xe gan, viêm tụy... cũng khiến men gan tăng.
Như vậy, nguyên nhân khiến men gan tăng rất phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, hầu hết đều liên quan tới tổn thương, viêm hoặc hoạt động quá tải ở gan.
Men gan cao có nguy hiểm không?
Men gan tăng ở mức độ vừa phải thường không gây nguy hiểm ngay lập tức. Tuy nhiên, tình trạng này cảnh báo gan đang gặp vấn đề và cần được điều trị, nếu không có thể dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng.
Cụ thể, men gan tăng cao sẽ gây ra các nguy cơ và biến chứng sau:
Viêm gan, xơ gan, ung thư gan: Khi gan bị tổn thương nặng nề và kéo dài sẽ dễ chuyển thành viêm gan mãn tính, xơ gan hoặc thậm chí ung thư gan.
Suy giảm chức năng gan: Men gan tăng cao kéo dài khiến khả năng tổng hợp protein, điều tiết glucose và các chức năng quan trọng khác của gan bị ảnh hưởng.
Rối loạn đông máu: Gan đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các yếu tố đông máu. Khi bị tổn thương, khả năng này bị mất dần.
Tổn thương các cơ quan khác: Gan kém hoạt động còn ảnh hưởng xấu tới thận, não bộ, hệ tiêu hóa...
Tử vong: Nếu tổn thương gan nghiêm trọng, bệnh nhân có thể tử vong do suy gan cấp, xuất huyết tiêu hóa, hôn mê gan...
Do đó, khi phát hiện men gan tăng, người bệnh cần đi khám và điều trị càng sớm càng tốt, tránh để tình trạng kéo dài gây ra những biến chứng đáng tiếc.
Dấu hiệu nhận biết men gan cao
Đa số trường hợp men gan tăng ở giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo gan đang gặp vấn đề có thể xuất hiện khi men gan tăng cao gồm:
Mệt mỏi, uể oải không rõ nguyên nhân
Đau tức vùng bụng trên bên phải
Buồn nôn, nôn mửa
Khó tiêu, đầy bụng, chướng bụng
Vàng da, vàng mắt
Nước tiểu sẫm màu
Phân sệt hoặc nhạt màu
Ngứa da, nổi mẩn đỏ
Thèm ăn nhưng lại sút cân
Những triệu chứng trên thường xuất hiện rõ hơn khi men gan đã tăng ở mức rất cao, gấp 5-10 lần so với bình thường. Lúc này, tổn thương gan đã ở mức độ nghiêm trọng và cần được can thiệp y tế khẩn cấp.
Để chẩn đoán chính xác tình trạng men gan tăng, bác sĩ sẽ cho làm các xét nghiệm:
Xét nghiệm máu: Xem các chỉ số AST, ALT, ALP, GGT có cao không so với bình thường
Siêu âm, chụp CT, MRI gan: Để xem hình ảnh phản ánh gan có bất thường gì không
Xét nghiệm xem có phải do virus viêm gan gây ra không
Sinh thiết gan: Nếu cần thiết sẽ lấy mẫu gan để xét nghiệm
Dựa trên các kết quả xét nghiệm và hình ảnh học, bác sĩ sẽ cho biết chính xác nguyên nhân và mức độ tổn thương của gan, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Điều trị men gan cao như thế nào?
Điều trị men gan cao nhằm mục đích loại bỏ nguyên nhân gây tổn thương gan, giảm viêm và hỗ trợ phục hồi chức năng gan. Cụ thể một số phương pháp điều trị thường dùng:
Nghỉ ngơi, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng: Là điều quan trọng để gan được thư giãn và hồi phục.
Tránh đồ uống có cồn, thuốc lá: Giúp gan không phải hoạt động quá sức.
Điều trị triệt để nguyên nhân gây bệnh: Ví dụ điều trị viêm gan virus, ngừng thuốc gây tổn thương gan...
Thuốc hỗ trợ gan như berberin, silymarin: Giúp giảm viêm, tăng cường chức năng gan hiệu quả.
Trong trường hợp nặng có thể cần ghép gan.
Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng khoa học, luyện tập thể dục thể thao vừa sức cũng rất cần thiết để phục hồi sức khỏe sau khi điều trị men gan cao.
Để ngăn ngừa tình trạng men gan tăng tái phát và biến chứng, người bệnh cũng cần tuân thủ các khuyến cáo sau:
Không uống quá 2 đơn vị rượu/ngày, không sử dụng ma túy.
Kiêng thực phẩm gây kích ứng gan như thịt đỏ, đồ chiên rán...
Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi tình trạng gan.
Trên đây là những thông tin về men gan cao mà các bạn cần biết. Hi vọng thông qua bài viết, mọi người có thêm kiến thức để phòng tránh và xử lý tình trạng này một cách hiệu quả. Hãy luôn chú ý giữ gìn sức khỏe gan của mình nhé.