Những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng men gan tăng cao
Men gan tăng cao là dấu hiệu cho thấy gan đang bị tổn thương và cần được điều trị kịp thời. Việc tìm ra nguyên nhân gây men gan tăng sẽ giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra một số nguyên nhân thường gặp nhất dẫn đến hiện tượng men gan tăng cao.
Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể người, có chức năng thực hiện quá trình trao đổi chất, lọc máu và chuyển hóa các chất trong cơ thể. Để thực hiện các chức năng này, gan tiết ra một hệ thống các men gan. Khi gan bị tổn thương, các men gan sẽ thoát ra ngoài và gây ra tình trạng men gan tăng cao.
Men gan tăng do uống rượu nhiều
Rượu là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn thương gan. Khi uống quá nhiều rượu trong thời gian dài, các men gan như ALT, AST và GGT sẽ tăng cao. Đặc biệt, men GGT sẽ tăng rất mạnh. Ngoài ra, tỷ lệ AST/ALT cũng lớn hơn 2.
Khi uống nhiều rượu, ethanol trong rượu sẽ chuyển hóa thành acetaldehyt - một chất gây độc cho gan. Chất này làm tổn thương và phá hủy các tế bào gan, khiến các men gan thoát ra ngoài gây men gan tăng. Nếu tình trạng kéo dài sẽ dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Nhiễm virus viêm gan
Các loại virus viêm gan thường gặp gồm virus viêm gan A, B, C, D và E. Trong đó, virus viêm gan B và C là hai loại phổ biến nhất. Khi virus xâm nhập vào gan, chúng sẽ nhân lên và phá hủy tế bào gan. Điều này khiến các men gan như AST và ALT thoát ra ngoài, dẫn đến men gan tăng.
Đặc biệt, men ALT thường tăng cao hơn AST. Bilirubin cũng tăng nhẹ từ 5-25mg/dL. Nếu không được điều trị kịp thời, virus viêm gan có thể gây viêm gan, xơ gan và thậm chí ung thư gan.
Dùng quá liều thuốc giảm đau Paracetamol
Paracetamol là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt rất phổ biến. Tuy nhiên, nếu dùng quá 4g paracetamol/ngày sẽ gây độc cho gan. Lượng glutathion do gan sản xuất không đủ để khử độc chất NAPQI - sản phẩm phân giải của paracetamol.
Khi đó, NAPQI sẽ ứ đọng lại trong gan và gây tổn thương tế bào gan. Enzyme gan như AST và ALT sẽ thoát ra ngoài, dẫn đến men gan tăng. Ngoài paracetamol, một số thuốc khác như isoniazid, rifampicin hay thuốc chống co giật cũng có thể gây tổn thương gan.
Mắc các bệnh lý về gan và mật
Ngoài ra, men gan còn tăng cao ở những người mắc các bệnh lý sau:
- Viêm gan virus cấp tính: Khi bị viêm gan virus cấp, virus sẽ phá hủy nhiều tế bào gan làm enzyme gan thoát ra ngoài.
- Viêm đường mật do sỏi hoặc xơ vữa đường mật: Sỏi hoặc xơ vữa làm tắc nghẽn dòng chảy của mật. Mật ứ đọng sẽ làm tổn thương tế bào gan
- Tắc ruột: Khi ruột bị tắc nghẽn, các độc tố sẽ được hấp thụ vào máu và gan phải thực hiện nhiệm vụ giải độc. Điều này khiến tế bào gan bị tổn thương.
- Viêm tụy cấp: Enzyme tụy bất thường xâm nhập vào gan qua đường mật, gây viêm và hoại tử tế bào gan.
Ngoài ra, một số bệnh truyền nhiễm như sốt rét, sốt xuất huyết, nhiễm trùng huyết cũng có thể làm tăng men gan.
Như vậy, men gan tăng cao có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nổi bật là lạm dụng rượu bia, nhiễm virus viêm gan và sử dụng thuốc độc hại với gan.
Để điều trị triệt để, cần tìm ra nguyên nhân cụ thể dẫn đến tình trạng men gan tăng. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra các biện pháp can thiệp thích hợp để điều trị bệnh lý gan mật và hạ men gan. Người bệnh cũng cần thay đổi lối sống lành mạnh, tránh các yếu tố nguy cơ, đồng thời tuân thủ điều trị để gan được hồi phục hoàn toàn. Trên đây là một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng men gan tăng cao mà bạn cần biết.