Nguy cơ nhiễm ký sinh trùng sán lá gan từ thói quen ăn uống của người Việt
Thói quen ăn uống không lành mạnh của nhiều người Việt hiện nay đang khiến họ đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh do ký sinh trùng, đặc biệt là sán lá gan. Theo cảnh báo từ các chuyên gia, sán lá gan có thể gây tổn thương nghiêm trọng không chỉ đối với hệ tiêu hóa mà còn có thể làm tổn thương trực tiếp đến lá gan.
Theo BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, Trưởng khoa Khám bệnh cơ sở Kim Chung, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, người Việt có nhiều thói quen ăn uống chưa đảm bảo vệ sinh, gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là với lá gan. Bên cạnh việc lạm dụng rượu bia, thói quen ăn đồ sống và tái chín cũng rất phổ biến, như gỏi cá, ốc...Các món ăn này rất dễ bị nhiễm ký sinh trùng nguy hiểm, trong đó có sán lá gan.
Theo BS Huyền, sán lá gan là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương gan nghiêm trọng ở nước ta hiện nay. Cụ thể, khi ăn phải ấu trùng sán lá gan có trong đồ sống hoặc tái chín, ấu trùng sẽ đi theo đường tiêu hóa xuống tận gan và phát triển thành sán trưởng thành. Tại đây, chúng bám vào lá gan và ký sinh, gây tổn thương.
Theo thống kê của Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, tỷ lệ người dân nhiễm sán lá gan ở một số tỉnh thành như Ninh Bình, Nam Định, Phú Yên và Bình Định lên tới 15-37%. Các địa phương này đều có chung đặc điểm là có thói quen ăn gỏi, các món ăn từ cá sống hoặc chưa chín kỹ.
Về sự nguy hiểm của bệnh này, BS Huyền phân tích rằng trong quá trình ký sinh bám vào lá gan, sán lá gan gây ra các tổn thương nghiêm trọng có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như tắc mật, xơ cứng ống dẫn mật, thậm chí xơ gan, áp xe gan, ung thư đường mật. Đây là những bệnh lý nguy cơ tử vong rất cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Một điểm đáng lo ngại khác là bệnh sán lá gan thường tiến triển âm thầm, ít có triệu chứng rõ ràng, nên rất khó phát hiện sớm. Theo BS Huyền, khi mới nhiễm sán lá gan với số lượng ít, hầu như không có triệu chứng. Khi số lượng tăng nhiều dần theo thời gian, bệnh nhân mới bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo như đau tức vùng gan, rối loạn tiêu hóa, chán ăn, sạm da, thiếu máu...Tuy nhiên, lúc này bệnh đã ở giai đoạn nặng và gan đã bị tổn thương nghiêm trọng.
Để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm sán lá gan, theo BS Huyền, điều quan trọng nhất là mọi người cần thay đổi thói quen ăn uống, tuyệt đối không ăn các thực phẩm chưa được nấu chín kỹ, nhất là đồ sống, tái. Bên cạnh đó, khi thấy xuất hiện các dấu hiệu bất thường về đau gan, tiêu hóa, da vàng...cần đến bệnh viện khám và xét nghiệm sớm để phát hiện bệnh, tránh để tình trạng trở nặng.
Như vậy, có thể thấy sán lá gan là một loại ký sinh trùng rất nguy hiểm, có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng. Thói quen ăn uống không lành mạnh, đặc biệt là ăn đồ sống, là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nhiễm sán lá gan ở nước ta.
Để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh, mọi người cần nâng cao ý thức vệ sinh an toàn thực phẩm, không ăn các loại thức ăn chưa chín kỹ, nhất là đồ sống và tái. Đồng thời, cần thăm khám sớm khi có biểu hiện bất thường để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hạn chế để bệnh diễn biến nặng. Chỉ khi mọi người cùng nâng cao ý thức và thay đổi thói quen ăn uống không lành mạnh, chúng ta mới có thể ngăn chặn được sự lây lan của dịch bệnh nguy hiểm này.