Bệnh gan nhiễm mỡ - Những biến chứng nguy hiểm và cách phòng tránh
Gan nhiễm mỡ đang ngày càng trở nên phổ biến ở nhiều đối tượng, đặc biệt là những người trưởng thành. Theo thống kê, khoảng 30% người trưởng thành ở các nước phát triển bị gan nhiễm mỡ. Điều đáng lo ngại là hầu hết những người mắc bệnh không hề hay biết. Vậy gan nhiễm mỡ là gì? Nguyên nhân và triệu chứng ra sao? Những biến chứng nguy hiểm và cách phòng tránh thế nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây
Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa chuyển hóa. Bình thường, gan chứa một lượng nhỏ mỡ, chiếm khoảng 5-10% tổng khối lượng.
Khi lượng mỡ tích tụ quá nhiều (trên 10%) thì gọi là gan nhiễm mỡ. Đây được xem là tình trạng viêm không triệu chứng ở gan do tích tụ quá mức chất béo. Theo thời gian, tình trạng này có thể dẫn đến xơ gan, ung thư gan và suy giảm chức năng gan.
Có 2 loại gan nhiễm mỡ phổ biến:
- Gan nhiễm mỡ không do rượu: Là hình thức phổ biến nhất, thường liên quan đến các bệnh lý như tiểu đường, béo phì.
- Gan nhiễm mỡ do rượu: Xảy ra ở những người nghiện rượu hoặc uống quá nhiều rượu bia.
Theo các bác sĩ, tình trạng gan nhiễm mỡ thường âm thầm tiến triển, khó có triệu chứng rõ ràng. Do đó, việc tầm soát định kỳ để phát hiện sớm là vô cùng cần thiết.
Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến gan nhiễm mỡ bao gồm:
- Rượu bia: Lạm dụng rượu bia, đặc biệt rượu mạnh là nguyên nhân hàng đầu. Cồn trong rượu được gan chuyển hóa, tạo ra các sản phẩm độc hại gây viêm, hoại tử tế bào gan.
- Béo phì, thừa cân: Người béo phì dễ bị mỡ đọng lại gan do quá trình trao đổi chất bị rối loạn. Theo thời gian, mỡ tích tụ quá mức gây nên gan nhiễm mỡ.
- Mắc bệnh lý nền: Tiểu đường, rối loạn lipid máu... là những bệnh lý làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ.
- Suy dinh dưỡng: Thiếu hụt chất dinh dưỡng kéo dài khiến các tế bào gan bị tổn thương.
- Sử dụng một số loại thuốc: Thuốc chống co giật, corticoid... có khả năng gây tổn thương gan, dẫn đến xơ hóa và gan nhiễm mỡ nếu dùng thuốc kéo dài.
Ngoài ra, gan nhiễm mỡ còn có thể do di truyền, tuổi tác, thói quen sinh hoạt không lành mạnh.
Triệu chứng của bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ thường ít triệu chứng, diễn tiến âm thầm qua nhiều năm. Ngay cả khi gan đã bị tổn thương nặng, bệnh nhân vẫn có thể không có dấu hiệu điển hình. Một số biểu hiện có thể gặp gồm:
- Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn
- Đau tức vùng hạ sườn phải
- Da xanh xao, vàng da
- Gan to
- Các triệu chứng xuất huyết tiêu hóa như nôn ra máu, đi ngoài phân đen
- Suy giảm chức năng gan: Rối loạn đông máu, tổng phân tích tế bào máu bất thường
- Biến chứng nặng: Bệnh não gan, xơ gan, ung thư gan
Như vậy, hầu hết các dấu hiệu của bệnh chỉ xuất hiện ở giai đoạn muộn, khi tổn thương gan đã tiến triển. Do đó, việc khám sức khỏe định kỳ để phát hiện gan nhiễm mỡ sớm là hết sức cần thiết.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh gan nhiễm mỡ
Nếu không được điều trị sớm và đúng cách, gan nhiễm mỡ có thể tiến triển thành các biến chứng nguy hiểm như:
- Viêm gan: Tình trạng viêm nhiễm do mỡ đọng quá mức gây tổn thương gan. Đây được xem là giai đoạn đầu của quá trình hình thành xơ gan.
- Xơ gan: Sẹo và mô xơ hóa lan tỏa ở gan làm suy giảm chức năng gan. Khoảng 20% bệnh nhân xơ gan có nguy cơ biến chứng thành ung thư gan.
- Ung thư gan: Là biến chứng rất nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao. Theo thống kê, có đến 80% ca ung thư gan liên quan đến gan nhiễm mỡ.
Bên cạnh đó, suy gan cấp, bệnh não gan, rối loạn đông máu, xuất huyết tiêu hóa... là những biến chứng khác có thể gặp phải. Vì vậy, người bệnh không nên chủ quan, cần chữa trị đúng cách cho bệnh gan nhiễm mỡ càng sớm càng tốt.
Cách phòng tránh bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả
Một số biện pháp phòng tránh gan nhiễm mỡ hiệu quả nhất bao gồm:
- Không uống rượu bia hoặc hạn chế tối đa lượng rượu: Đây là biện pháp quan trọng và hiệu quả nhất để giảm thiểu tổn thương gan do rượu. Bỏ hẳn rượu nếu có thể.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Tránh tình trạng thừa cân, béo phì bằng cách ăn uống cân bằng và tập luyện đều đặn.
- Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Thực hiện chế độ ăn Địa Trung Hải với nhiều rau xanh, hoa quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và chất đạm lành mạnh.
- Tầm soát định kỳ: Kiểm tra gan để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Nếu phát hiện gan nhiễm mỡ, cần theo dõi chặt chẽ và can thiệp kịp thời.
- Bỏ thuốc lá: Thói quen hút thuốc lá gia tăng nguy cơ tổn thương gan dẫn đến xơ gan, ung thư gan.
- Giảm stress: Căng thẳng thường xuyên có hại cho sức khỏe, gián tiếp ảnh hưởng tới gan. Nên thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý.
Thực hiện những biện pháp trên sẽ giúp bảo vệ gan, ngăn ngừa và làm chậm tiến triển của gan nhiễm mỡ một cách hiệu quả.
Trên đây là những chia sẻ về bệnh gan nhiễm mỡ. Hy vọng qua bài viết, bạn sẽ hiểu hơn về căn bệnh này cũng như cách để phòng tránh, ngăn chặn kịp thời. Hãy chăm sóc sức khỏe của chính mình từ những thói quen hằng ngày nhé.