Nút mạch gan - Kỹ thuật điều trị ung thư gan hiệu quả
Nút mạch gan là một trong những kỹ thuật điều trị ung thư gan đang được ứng dụng rộng rãi hiện nay. Phương pháp này dựa trên cơ chế cắt đứt nguồn máu nuôi dưỡng khối u và phá hủy khối u bằng cách tiêm hóa chất độc hại trực tiếp vào khối u thông qua đường mạch máu.
Nút mạch gan thường được chỉ định cho các trường hợp bệnh nhân ung thư gan giai đoạn trung gian, giúp kiểm soát được sự phát triển của khối u, cải thiện triệu chứng và kéo dài thời gian sống. Ưu điểm của phương pháp này là ít xâm lấn, bảo tồn tối đa phần gan lành còn lại, ít biến chứng và thời gian phục hồi nhanh.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về nút mạch gan thông qua các nội dung:
Nút mạch gan là gì?
Nút mạch gan còn được gọi là kỹ thuật nút mạch hóa chất động mạch gan (TACE). Đây là phương pháp can thiệp tối thiểu có mục đích làm hoại tử khối u gan bằng cách cắt đứt nguồn máu nuôi dưỡng khối u và tiêu diệt trực tiếp khối u gan bằng hóa chất.
Cụ thể, bác sĩ sẽ tiếp cận động mạch chủ của bệnh nhân ở vùng bẹn hoặc cổ tay bằng cách tạo một đường rạch nhỏ trên da. Sau đó, bác sĩ sẽ luồn một ống thông mềm vào trong lòng động mạch để tiếp cận vị trí khối u gan.
Nhờ hệ thống máy chụp mạch can thiệp DSA hỗ trợ, bác sĩ có thể dẫn đường chính xác ống thông đến những nhánh động mạch nuôi dưỡng khối u. Sau đó, bác sĩ sẽ bơm một hỗn hợp gồm chất tắc mạch và hóa chất độc hại vào bên trong khối u gan.
Chất tắc mạch trong hỗn hợp này sẽ làm tắc nghẽn động mạch nuôi khối u, ngăn chặn nguồn máu và oxy đến khối u. Đồng thời, hóa chất độc hại tiêm trực tiếp vào khối u sẽ phá hủy, làm hoại tử khối u gan.
Như vậy, nút mạch gan vừa cắt đứt nguồn nuôi dưỡng, vừa tiêu diệt trực tiếp khối u gan, đem lại hiệu quả điều trị cao mà không cần phẫu thuật cắt bỏ khối u.
Nút mạch gan được chỉ định trong những trường hợp nào?
Nút mạch gan thường được chỉ định cho những bệnh nhân ung thư gan sau:
- Ung thư gan giai đoạn trung gian: Khối u đã phát triển nhưng chưa di căn ra ngoài gan
- Ung thư gan chưa gây tắc nghẽn hoàn toàn dòng chảy máu tĩnh mạch cửa
- Ung thư gan chưa ảnh hưởng nặng đến chức năng gan và toàn trạng
- Ung thư gan không còn chỉ định phẫu thuật: kích thước quá lớn, đa ổ trong gan, vị trí khó tiếp cận
- Bệnh nhân không đủ sức khỏe để chịu đựng cuộc phẫu thuật cắt khối u
Ngoài ra, nút mạch gan cũng có một số chống chỉ định cần lưu ý:
- Bệnh nhân bị bệnh não gan nặng, rối loạn đông máu, suy gan
- Bệnh nhân bị dị ứng nặng với thuốc cản quang
- Các bệnh lý khác khiến bệnh nhân không thể thực hiện được
Quy trình thực hiện nút mạch gan
Trước khi tiến hành nút mạch gan, bệnh nhân cần chuẩn bị sức khỏe tốt để đảm bảo an toàn cho ca can thiệp. Cụ thể:
- Ngủ đủ giấc, ăn uống đầy đủ các bữa trước can thiệp
- Không sử dụng rượu bia, thuốc lá hay các chất kích thích
- Làm xét nghiệm máu, chụp CT/MRI đánh giá khối u và chức năng gan
Quy trình nút mạch gan bao gồm các bước sau:
Bước 1: Bác sĩ sát khuẩn vùng da tại vị trí động mạch (bẹn hoặc cổ tay), gây tê tại chỗ
Bước 2: Tạo một đường rạch nhỏ trên da, luồn ống thông mềm vào lòng động mạch dưới sự hướng dẫn của máy DSA
Bước 3: Điều chỉnh ống thông lên các nhánh động mạch nuôi khối u dưới hướng dẫn của máy chụp mạch
Bước 4: Bơm hỗn hợp gồm chất tắc mạch và hóa chất độc hại vào bên trong khối u gan
Bước 5: Theo dõi tình trạng bệnh nhân, rút bỏ dụng cụ can thiệp ra khỏi cơ thể
Bước 6: Băng ép vết thương, theo dõi sức khỏe trong 1-2 ngày rồi cho xuất viện
Lưu ý trong chăm sóc sau nút mạch
Sau khi xuất viện về nhà, bệnh nhân cần lưu ý:
- Nằm nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh trong 2 ngày đầu
- Không để vùng da có vết thương tiếp xúc với nước trong 7 ngày đầu
- Báo ngay cho bác sĩ nếu vết thương bị chảy máu, đau nhiều bất thường
Ngoài ra, trong vòng 7 ngày sau can thiệp, bệnh nhân có thể gặp một số triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, nôn, sốt nhẹ do tác dụng phụ của thuốc. Các triệu chứng này thường nhẹ, có thể dùng thuốc theo đơn để kiểm soát.
Ưu, nhược điểm của nút mạch gan
Ưu điểm của nút mạch gan
- Ít xâm lấn, giữ được nhiều phần gan lành nhất có thể
- Ít nguy cơ biến chứng, nhanh phục hồi sức khỏe hơn so với phẫu thuật
- Thời gian nằm viện ngắn, chi phí thấp hơn phẫu thuật
Nhược điểm của nút mạch gan
- Nguy cơ tắc động mạch hoặc tái phát bệnh vẫn có thể xảy ra
- Một số bệnh nhân có thể bị phản ứng với thuốc cản quang
- Khối u gan có thể không đáp ứng tốt với nút mạch
Những thắc mắc thường gặp
Sau nút mạch gan có tái phát không?
Nút mạch gan vẫn có nguy cơ gây tái phát bệnh tương tự như các phương pháp điều trị ung thư gan khác. Tỷ lệ và thời gian tái phát phụ thuộc nhiều yếu tố như giai đoạn bệnh, đáp ứng điều trị, thể trạng người bệnh.
Có biến chứng nào sau nút mạch gan không?
Một số biến chứng có thể gặp là huyết khối tắc mạch, nhiễm trùng trong gan, viêm tụy cấp, viêm túi mật, loét dạ dày. Tuy nhiên, tỷ lệ biến chứng sau nút mạch gan thấp hơn nhiều so với phẫu thuật.
Nút mạch gan đau không?
Nút mạch gan ít gây đau do bác sĩ gây tê tại chỗ trước khi can thiệp. Sau can thiệp, bệnh nhân có thể đau nhẹ tại vết mổ và đau bụng trong vòng 1 tuần.
Nút mạch gan sống thêm được bao lâu?
Thời gian sống thêm sau nút mạch gan phụ thuộc vào nhiều yếu tố, có thể kéo dài thêm 12-48 tháng. Một số bệnh nhân đáp ứng tốt có thể sống thêm trên 5 năm.
Như vậy, nút mạch gan là phương pháp điều trị ung thư gan hiệu quả với nhiều ưu điểm vượt trội:
- Ít xâm lấn, bảo tồn phần gan lành
- Kiểm soát được sự phát triển của khối u
- Cải thiện được các triệu chứng và chất lượng cuộc sống
- Giúp kéo dài thời gian sống thêm đáng kể
Tuy vậy, phương pháp này cũng có nhược điểm là vẫn có thể dẫn đến tái phát bệnh, một số ít trường hợp bị biến chứng hoặc khối u không đáp ứng điều trị.
Do đó, việc lựa chọn áp dụng nút mạch gan cần được bác sĩ xem xét cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tình trạng bệnh cụ thể của mỗi người. Bệnh nhân cũng cần tuân thủ đúng theo phác đồ điều trị và lưu ý chăm sóc bản thân sau can thiệp để đạt hiệu quả cao nhất.