Người bệnh xơ gan không nên ăn cá biển: Nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh và chế độ dinh dưỡng khoa học
Xơ gan là căn bệnh nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng gan và sức khỏe toàn bộ cơ thể. Theo các bác sĩ chuyên khoa, người mắc bệnh xơ gan tuyệt đối không được ăn các loại cá biển. Vậy tại sao lại như vậy? Cụ thể:
Xơ gan là gì?
Xơ gan là tình trạng tổn thương không hồi phục cấu trúc và chức năng gan do quá trình viêm, hoại tử và sẹo hóa diễn ra trong thời gian dài. Đây là giai đoạn cuối cùng của các bệnh lý gan mạn tính như: viêm gan virus, gan nhiễm mỡ không do rượu, tổn thương gan do rượu hoặc các độc tố khác.
Cơ chế bệnh sinh của xơ gan
Khi gan bị tổn thương do các yếu tố trên, quá trình viêm sẽ kích hoạt các tế bào gốc liên kết mô gan biệt hóa thành các tế bào sản xuất ra collagen, hình thành mô sẹo thay thế các tế bào gan bị phá hủy. Điều này khiến cấu trúc bình thường của gan bị biến dạng, mất dần chức năng và ngày càng suy giảm.
Ở giai đoạn cuối, toàn bộ cấu trúc mô gan có thể bị thay thế bởi mô xơ cứng, gây xơ gan hoàn toàn không thể phục hồi. Lúc này, các triệu chứng và biến chứng nặng nề sẽ xuất hiện như: vàng da, bụng chướng, cổ chướng, đau tức hạ sườn phải, não bị tổn thương, hôn mê gan, xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng, suy thận... hay thậm chí là ung thư gan, đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
3 lý do người bệnh xơ gan không nên ăn cá biển
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, có 3 lý do chính khiến người mắc xơ gan không nên sử dụng cá biển trong chế độ ăn uống hàng ngày, bao gồm:
1. Cá biển có hàm lượng chất béo cao, giàu axit béo Omega-3 dễ bị oxy hóa:
Các axit béo không no, đặc biệt axit béo Omega-3 khi đưa vào cơ thể sẽ dễ bị oxy hóa tạo thành các gốc tự do. Sự tích tụ các gốc tự do này sẽ gây stress oxy hóa, kích hoạt phản ứng viêm và làm tổn thương gan thêm, đẩy nhanh quá trình xơ hóa.
2. Cá biển chứa quá nhiều vitamin A:
Cá biển là nguồn thực phẩm cung cấp lượng vitamin A dồi dào. Tuy nhiên vitamin A quá nhiều lại có hại cho người bị xơ gan vì vitamin A là chất tan trong chất béo. Gan bị xơ có khả năng lưu trữ vitamin A bị suy giảm, dễ đẩy quá tải chức năng gan và dẫn đến ngộ độc.
3. Cá biển chứa hàm lượng chất gây cản trở đông máu cao:
Trong cá biển có chứa lượng lớn acid arachidonic, histamin, chất PAF... là những chất có tác động làm cản trở quá trình đông máu. Đây là mối nguy hại lớn đối với người bệnh xơ gan do chức năng đông máu vốn đã bị suy giảm, hệ tiêu hóa dễ bị tổn thương, xuất huyết.
Chế độ dinh dưỡng đúng cách cho người bệnh xơ gan
Thay vì ăn nhiều cá biển, người bệnh xơ gan cần lưu ý ăn các loại thực phẩm sau để phòng bệnh và hỗ trợ điều trị:
- Các loại cá nước ngọt như cá chép, cá diếc, cá trắm... vì chứa ít chất gây cản trở quá trình đông máu, chất béo và phù hợp với chức năng gan kém.
- Trứng, sữa chua, đậu nành...cung cấp đạm thực vật tốt cho gan, dễ tiêu hóa và hấp thu.
- Tăng cường rau xanh, quả chín... giàu vitamin C, E và các chất chống oxy hóa bảo vệ gan khỏi tổn thương.
- Sử dụng các loại dầu lành mạnh như dầu olive, dầu đậu nành để cung cấp đủ axit béo thiết yếu, tránh thiếu hụt dinh dưỡng gây suy kiệt cơ thể.
Ngoài cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, người bệnh cũng cần chú ý:
- Hạn chế sử dụng muối và đường để giảm tải cho gan.
- Tránh xa chất kích thích, đồ uống có cồn vì chúng rất có hại đến chức năng gan.
- Bổ sung nước để giữ ẩm và đào thải độc tố, nên uống 2-3 lít nước mỗi ngày.
- Nghỉ ngơi và thư giãn đầy đủ để cơ thể không bị quá tải, hạn chế căng thẳng mệt mỏi.
Những lưu ý trên là cách phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh xơ gan hiệu quả nhất mà bệnh nhân cần biết để cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống. Chúc bạn mau chóng bình phục!