Béo phì và rối loạn mỡ máu ở bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chức năng chuyển hóa
Bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chức năng chuyển hóa (MAFLD) đang gia tăng do đại dịch béo phì, việc quản lý các yếu tố nguy cơ như béo phì và rối loạn mỡ máu là vô cùng quan trọng. Đây chính là những yếu tố làm tăng nguy cơ biến chứng nặng nề của MAFLD như xơ gan và bệnh tim mạch.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn khoa học và hiệu quả trong việc quản lý béo phì và rối loạn mỡ máu ở bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chức năng chuyển hóa. Đây đều là những khuyến cáo dựa trên bằng chứng y khoa với mục tiêu hạn chế đến mức thấp nhất nguy cơ tiến triển bệnh và biến chứng cho người bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ
Nguyên nhân chính gây MAFLD là béo phì và rối loạn chuyển hóa. Cụ thể:
Béo phì: Chỉ số BMI ≥ 30kg/m2 khiến gan dễ bị tổn thương hơn do ảnh hưởng của các cytokine tiết ra từ mô mỡ.
Tăng mỡ máu: Làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và tim mạch. Triglyceride, LDL cao; HDL thấp làm tổn thương gan trực tiếp.
Tình trạng viêm mãn tính: Làm gan dễ bị tổn thương hơn dưới tác động của các yếu tố độc hại.
Kháng insulin: Làm tăng quá trình oxy hóa mỡ dẫn đến tích tụ mỡ trong gan.
Cách quản lý béo phì hiệu quả ở bệnh nhân
Chế độ ăn kiêng và tập luyện
Giảm cân: Giảm 7-10% cân nặng ban đầu đã cải thiện mô bệnh học MAFLD. Ngay cả giảm 5% cũng làm giảm men gan, nguy cơ tiểu đường typ 2.
Chế độ ăn Địa Trung Hải: Giàu rau xanh, cá, ít thịt đỏ, hạn chế đường, nhiều chất xơ. Giúp cải thiện các yếu tố nguy cơ.
Tập luyện aerobic: Giúp đốt cháy mỡ, tăng cơ, cải thiện kháng insulin hiệu quả.
Lưu ý: Đối với bệnh nhân xơ gan, cần lên kế hoạch giảm cân cẩn thận, tránh mất cân quá nhanh dẫn đến suy dinh dưỡng, ốm yếu.
Thuốc giảm cân
Thuốc tiêm semaglutide dưới da: Làm giảm 14,9% cân nặng sau 68 tuần, cải thiện các yếu tố nguy cơ tim mạch và hoạt động thể chất.
Cách quản lý rối loạn mỡ máu
Statin (thuốc hạ lipid máu) là lựa chọn điều trị quan trọng nhất cho bệnh nhân.
Statin giảm LDL toàn cơ thể, có tác dụng bảo vệ gan và tim mạch.
Statin không gây hại cho bệnh nhân MAFLD/NASH không xơ gan.
Cần được kê đơn cho bệnh nhân bệnh mạch vành, đột quỵ.
Statin chống chỉ định ở bệnh nhân xơ gan nặng.
Lời kết
Quản lý béo phì là then chốt để ngăn ngừa và làm chậm tiến triển MAFLD sang NASH và xơ gan.
Statin có tác dụng bảo vệ gan và tim mạch, nên được kê đơn cho bệnh nhân không xơ gan đáng kể.
Tăng cường tầm soát, phát hiện sớm để can thiệp hiệu quả là chìa khóa ngăn ngừa biến chứng nặng nề của MAFLD.
Như vậy bài viết đã cung cấp các hướng dẫn quản lý béo phì và rối loạn mỡ máu ở bệnh nhân MAFLD. Mong rằng sẽ hữu ích với công tác điều trị và phòng ngừa biến chứng cho bệnh nhân.